نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه هنر، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 گروه فلسفه، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

چکیده
در دهه‌های اخیر علوم زیستی در قالب دو جریان به جهان روایت‌ها و ادبیات پای نهاده‌اند: رویکرد تکاملی به ادبیات و رویکرد شناختی. مقاله‌ی حاضر، با ذکر اشاره‌هایی به رویکرد دوم، عمدتا به رویکرد نخست اختصاص دارد. نظریه‌های طرح شده در ادبیات تکاملی عمدتاً گرایش انسان به ادبیات را با در نظر گرفتن فرآیند تکامل انسان، سازگاری درنظر می‌گیرند؛ سازگاری‌هایی در سطوح مختلف فردی، گروهی و فرهنگی که در مقاله‌ی حاضر، ابتدا به نقد و بررسی این نظریه‌ها می‌پردازیم. نظریه‌ی ذهن گسترش‌یافته رابطه‌ی میان ذهن، بدن، جهان پیرامون را وثیق می‌داند. دعوی دیگر مقاله آن است که نظریه‌ی ذهن امتداد ‌یافته قابلیت ویژه‌ای برای تبیین ادبیات دارد. همچنین به عنوان دعوی آخر مقاله سراغ زیست‌شناسی تکا-تکو می‌رود و از قابلیت‌های تبیینی آن برای تبیین نقش ادبیات در زندگی و تکامل انسان بهره می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Typology of Evolutionary Approaches to Literature and interdicting an evolutionary-cognitive approach to it

نویسندگان [English]

  • Ghazaleh Azizi 1
  • Hadi Samadi 2

1 Department of Philosophy of Art, Faculty of Law, Theology and Politicl Science, Scienc and Research Branch, Islamic Azad University, tehran, Iran

2 Department of philosophy, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

In recent decades, the life sciences have come into the world of narratives and literature with two approaches: the evolutionary and the cognitive ones. The present article, with some references to the second approach, is mainly concerned with the first one. Theories developed in evolutionary paradigm mainly consider human tendency to literature as an adaptation in the process of human evolution at different individual, group, and cultural levels. These theories are criticized in the present article. Theory of extended mind holds the relationship between mind, body and the world around us very intense. Another claim is that extended mind theory has a particular capacity for explaining literature. As a final claim, the paper deals with Evo-Devo biology and uses its explanatory abilities to explain the role of literature in human life and evolution.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keyword: Literature
  • Evolution
  • Cognitive
  • Adaptation
  • Extended Mind
  • Evo-Devo Biology
علیزاده، روجا و هادی صمدی (1397)، «اهمیت اصالت اثر هنری از منظر مخاطب در زیباشناسی تکاملی دنیس داتن»، مجلۀ شناخت، ش ۷۸.
لیکاف، جرج و مارک جانسون (1398)، استعارههایی که با آنها زندگی میکنیم، ترجمۀ جهانشاه میرزابیگی، تهران: آگاه.
گاتشال، جاناتان (1395)، حیوان قصهگو، ترجمۀ عباس مخبر، تهران: نشر مرکز.
مایر، ارنست (1388)، چه چیزی زیستشناسی را بیهمتا میسازد؟، ترجمۀ کاوه فیض‌اللهی، مشهد: جهاد دانشگاهی.
هایدگر، مارتین (1395)، هستی و زمان، ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی.
 
Boyd, Brian (2018), The Routledge Handbook of Evolution and Philosophy, Richard Joyce (ed.), New York and London: Routledge
Carroll, Joseph (2004), Literary Darwinism: Evolution, Human Nature and Literature, New York and London: Routledge.
Carroll, Joseph (2011), Reading Human Nature: Literary Darwinism in Theory and Practice, Albany: Suny Press, State University of NewYork Press.
Darwin, Charles (1981), The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex, John Tyler Bonner and Robert M. May (eds.), Princeton: Princeton University Press.
Davies, Stephen (2016), “Evolutionary Approaches to Literature”, The Routlegdge Companion to Philosophy of Literature, Noel Carrol and John Gibson (eds.), New York and London: Routledge.
Kaufman, Whitley R. (2016), Human Nature and the Limits of Darwinism, New York: Palgrave Macmillan.
Kroon, Fred and Alberto Voltolini (2019), “Fiction”, Stanford Encyclopedia of Philosophy, <https://stanford.library.sydney.edu.au/archives/win2019/entries/fiction/>
Mathen, Mohan (2013), “Art and Evolution”, The Routledge Companion to Aesthetics, Berys Gaut and Dominic Mclver Lopes (eds.), New York and London: Routledge.
Pinker, Steven (2007), The Blank State: The Modern Denial of Human Nature, New York: Viking.
Pinker, Steven (2011), The Better Angels of Our Nature: Why Violence Has Declined, New York: Viking.
Sosis, Richard (2009), “The Adaptationist-Byproduct Debate on the Evolution of Religion: Five Misunderstandings of the Adaptationist Program”, Journal of Cognition and Culture, vol. 9, no. 3.