نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• علی شمسی ¹
• کیوان الستی ²

¹ دانشجوی دکتری فلسفه علم ،گروه فلسفه ، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

² گروه مطالعات نظری علم، فناوری و نوآوری، مؤسسه تحقیقات سیاست علمی کشور، تهران، ایران

چکیده

روش‌شناسی ماکس‌وبر تحتِ تأثیر اندیشمندان مکتب نوکانتیِ بادن، به تمایز میان علوم‌طبیعی و علوم‌فرهنگی تأکید دارد. این رویکرد علوم‌انسانی را با فهم معنای کنش‌های انسانی، و علوم‌طبیعی را با تبیین از طریق قانون‌های علّی تشخیص می‌دهد.
امّا، وبر برای تحلیل خود از واژۀ «علیت» و «تحلیل‌های علّی» استفاده کرده و از آنجا که تبیین (در عامیانه‌ترین تعریف) به معنای بیانِ علّت است، این تصوّر ایجاد شده که روش وبر در علوم‌فرهنگی به واسطۀ علاقه او به تحلیل علّی، به علوم‌طبیعی نزدیکتر شده که این نیز معنایی ندارد به جز پذیرش نوعی از تحصل‌گرایی.
در این مقاله استدلال می‌کنیم که تحلیل علّی وبر، همچنان به تمایز میان علوم‌فرهنگی و علوم‌طبیعی (موردنظر نوکانتی‌های بادن) متعهد باقی می‌ماند. برای این منظور بعد از شرح روش‌شناسی و رویکرد علّی وبر، با مقایسه شرح وبر با فلاسفه دیگری که درخصوص علیت منفرد قرائت‌هایی ارایه داده‌اند (به طور مشخص دیوید لوئیس) نشان خواهیم داد که تحلیل علیّت منفرد، دارای ویژگی‌هایی است که به کار رفتن آن در دیدگاه وبر، مرز میان علوم‌طبیعی و علوم‌فرهنگی همچنان حفظ خواهد شد. در این مقاله، ملاکی برای تمایز میان این دو نوع علم ارایه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• ماکس وبر
• علیت
• تمایز میان علوم‌فرهنگی و علوم‌طبیعی
• فهم
• علوم انسانی
• مکتب نوکانتی

عنوان مقاله [English]

Reinterpreting Max Weber's Causal Analysis in Cultural Sciences: The Role of Empirical Rules and Counterfactual Conditionals in Preserving the Neo-Kantian Distinction

نویسندگان [English]

• Ali Shamsi ¹
• Keyvan Alasti ²

¹ PHD student, department of philosophy,, branch of science and research, Islamic Azad University, Tehran, Iran

² Theory-Oriented STI Studies, National Research Institute for Science Policy (NRISP), Tehran, Iran

چکیده [English]

Max Weber's methodology, influenced by the Southwest Neo-Kantian school, emphasizes the distinction between natural sciences (Naturwissenschaft) and cultural sciences (Kulturwissenschaft). This distinction also relates to the general approach of interpretivists, who differentiate between the human sciences by understanding the meaning of human actions and the natural sciences by explaining them through causal laws. However, Weber used the words "causality" and "causal analysis" for his sociological analysis, and since explanation (in the most common definition) means the expression of cause, the idea has been created that Weber's method in cultural sciences has become more similar to the natural sciences through his focus on causal analysis.
In this article, we argue that Weber’s form of causal analysis remains committed to the Neo-Kantian distinction between the cultural sciences and the natural sciences. To support this, after describing Weber's methodology and causal approach, and comparing Weber's account with other philosophers who have offered interpretations of singular causation (e.g., David Lewis), we will demonstrate that the analysis of singular causation has features that can still uphold Weber’s distinction between the natural sciences and the cultural sciences. Finally, we aim to provide a criterion for differentiating these two types of science based on Weber's perspective.

کلیدواژه‌ها [English]

• Max Weber
• Causation
• Distinction between Cultural Sciences and Natural Sciences
• Understanding
• Humanities
• Neo-Kantian School