نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

• عماد طیبی

دکترا فلسفه علم و فناوری پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

هرگونه مدل‌سازی از انتقال تکنولوژی، مبتنی بر تصوری از تکنولوژی است. تصوری که تکنولوژی را صرفاً ساختارهای فیزیکی مصنوعات فنی در نظر می‌گیرد، در انتقال تکنولوژی نیز به دنبال انتقال فیزیکی این مصنوعات است. در این مقاله نشان می‌دهیم که هرچند تحول مدل‌های انتقال تکنولوژی نشان از توجه آن‌ها به زمینه و برخی ابعاد فرهنگی و اجتماعی دارد اما همچنان دچار برخی انگاره‌های مبهم یا نادرست هستند. این امر ناشی از یک آشفتگی مفهومی پیرامون چیستی تکنولوژی و فقدان یک نظریه فلسفی یکپارچه است. ما برای رفع این فقدان با بهره‌گیری از ادبیات فلسفه تکنولوژی، نظریه‌ای فلسفی پیرامون تکنولوژی ارائه می‌کنیم. بر اساس این نظریه، یک تکنولوژی‌، طرح و راه‌حلی برای مسائل فنی است که توسط عامل‌های قصدمند جهت تحقق مقاصد به کار گرفته می‌شود و در آن از توان علّی واقعیت فیزیکی یا اجتماعی موجود استفاده می‌شود. از این رو انتقال تکنولوژی شامل ایجاد مقاصد مشابه، به‌کارگیری طرح مشابه، انتقال یا ایجاد مصنوع مشابه برای به‌کارگیری توان علّی آن در موقعیت مقصد است. این رویکرد توجه ما را به مقاصد، ارزش‌ها و هنجارهای جامعه مقصد، ایجاد مصنوعات اجتماعی از جمله نهادها یا قوانین متناسب، لزوم وجود تکنولوژی‌های وابسته در جامعه مقصد، لزوم بازسازی طرح تکنولوژیکی متناسب موقعیت مقصد و موارد دیگری معطوف می‌کند. این جنبه‌ها تذکری است بر اینکه پیش از تسهیل انتقال تکنولوژی باید به نقادی انتقال تکنولوژی توجه کرد.

کلیدواژه‌ها

• انتقال تکنولوژی
• فلسفه تکنولوژی
• مدیریت تکنولوژی
• بومی‌سازی
• مدل‌سازی انتقال تکنولوژی

عنوان مقاله [English]

A Philosophical Evaluation of Technology Transfer Modeling

نویسنده [English]

• Emad Tayebi

Institute for Humanities and Cultural Studies

چکیده [English]

Any modeling of technology transfer is based on a concept of technology. The idea that considers technology merely the physical structures of technical artifacts seeks the physical transfer of these artifacts in technology transfer. In this article, we show that although the evolution of technology transfer models shows their attention to the context and some cultural and social dimensions, they still suffer from some vague or incorrect assumptions. This is due to a conceptual confusion about technology and the lack of an integrated philosophical theory. To address this lack, we propose a philosophical theory of technology using the literature on the philosophy of technology. According to this theory, technology is a plan or solution to technical problems that is used by intentional agents to achieve goals and in which the causal power of physical or social reality is used. Hence, technology transfer involves creating similar intentions, employing similar plan, and transferring or creating similar artifacts to apply its causal power in the destination situation. This approach focuses our attention on the intentions, values, and norms of the destination society, creating social artifacts such as appropriate institutions or laws, the need for related technologies in the destination society, the need to reconstruct the technical plan proper to the destination situation, and other matters. These aspects remind us that before facilitating technology transfer, one must pay attention to the criticism of technology transfer.

کلیدواژه‌ها [English]

• technology transfer
• philosophy of technology
• technology management
• localization
• technology transfer modeling