نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• علی شمسی ¹
• کیوان الستی ²

¹ دانشکده حقوق ، الهیات و علوم سیاسی ، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی

² مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور

چکیده

: عینیت، خصلت (یا هنجار) مهمی برای علم جدید محسوب می‌شود. ادعاهای مطرح شده در علم، صرفاً از آن جهت که در‌خصوص امور عینی هستند، قابل‌دسترس، قابل‌سنجش و دارای ارزش صدق یکسان هستند. با این حال، عینیت در علوماجتماعی، به واسطۀ پیچیدگیِ پدیدههایی که موضوع بررسی این علوم هستند (یعنی کنش‌معنادار انسانی)، آنطور که در علوم‌طبیعی محقق میشوند تضمین نخواهند شد. ماکس وبر حدود یک قرن پیش تلاش کرده است نشان دهد که چطور علوم‌اجتماعی می‌توانند عینی باشنددر این مقاله دو تفسیری که توسط مفسران دیگر از مفهوم عینیت نزد ماکس وبر ارایه شده تشریح شده و تضادهای میان این دو تفسیر، موضوع تحلیل بعدی مقاله حاضر خواهد بود. این دو تفسیر (هرچند هر دو عینیت نزد وبر را یک هنجار قلمداد کرده‌ا‌ند) اما هرکدام نوعی متفاوت (و معکوسی) از هنجار را مورد توجه قرار داده‌اند. مقاله حاضر قصد دارد با تمرکز و تأکید به تمایزهای دو نگرش و تفسیر، نشان دهد که نگاه وبر به عینیت، چطور می‌تواند در بحث‌های متاخرتر، در مورد رابطه میان سطح اجتماعی و سطح شناختی علم، بصیرت‌بخش باشد.

کلیدواژه‌ها

• عینیت علمی
• عینیت در علوم اجتماعی
• ماکس وبر
• علم و ارزش
• فلسفه علوم اجتماعی

عنوان مقاله [English]

Objectivity in social sciences: a philosophical interpretation of Max Weber’s methodology

نویسندگان [English]

• ali shamsi ¹
• Keyvan Alasti ²

¹ Law, Theology and Political science, science and research branch of Islamic Azad University

² national research institute for science policy

چکیده [English]

Objectivity is a crucial property (norm) in modern science, ensuring that scientific ideas are accessible, measurable, and truth-valued due to their focus on objective matters. However, achieving objectivity in the social sciences is more challenging than in the natural sciences, given the complexity of the phenomena they aim to explain, such as meaningful human actions. Approximately a century ago, Max Weber endeavored to demonstrate how social sciences could attain objectivity. According to Weber, "All knowledge of cultural reality, as may be seen, is always knowledge from particular points of view." In the social sciences, objectivity becomes meaningful when connected to specific perspectives chosen prior to scientific activities. Values, often not considered within the realm of scientific activity, address the issue of selecting the appropriate perspective. This article describes, analyzes, and compares Max Weber's two interpretations of objectivity. Although both interpretations regard Weber's objectivity as a norm, each considers a different and opposing type of norm. This article aims to illustrate how Weber's conception of objectivity can provide valuable insights into later debates concerning the relationship between the social and rational levels of science, by highlighting the differences between these two attitudes and interpretations.

کلیدواژه‌ها [English]

• Scientific Objectivity
• Objectivity in social science
• Max Weber
• science and values
• philosophy of social sciences