نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

* استادیار گروه فلسفه دانشگاه تهران (دانشکدگان فارابی)

10.30465/ps.2024.48678.1722

چکیده

دریدا مقدمة مبسوط و مفصلی را بر رسالة «منشأ هندسة» هوسرل نوشته و ضمن تفسیر این رساله به اجمال همة مفاهیم کلیدی اندیشة خود را در آن شرح داده است. این مقدمة مهم، از دید برخی شارحان دریدا دور مانده و به همین جهت، به خوانش او از هوسرل اتهام‌هایی وارد ساخته‌اند. این مقاله با تأکید بر مفهوم «نسبت» (که از جمله کلیدی‌ترین مفاهیم فلسفة هوسرل به نحو خاص و پدیدارشناسی به نحو عام است) کوشیده است به گرانیگاه فلسفة دریدا و نقطة ثقل اندیشة او راه پیدا کند. او همراه با هوسرل در پرسش از «منشأ هندسه» و از طریق تمایز میان «من تجربی» و «من استعلایی» و نیز «تضاد و تنش استلزام‌آور میان ساختار و تکوین» و «واقعیت تجربی» و «اعیان هندسی» به مثابه «امر ایده‌آل» کوشیده است به «نسبت» یا همان «حد فاصلی» بیندیشد که هیچگاه پر نشده و فیصله پیدا نمی‌کند و آن چه مهم است درک و دریافت این وضعیتِ دشوارِ به شدت متناقض‌نمایِ پرتنشی است که دریدا در بیانِ دیگری از آن ذیل عنوان «حضورِ غریب» یاد کرده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Derrida's interpretation of the concept of "proportion" in Husserl's treatise "Introduction to the Origin of Geometry".

نویسنده [English]

  • Ali Fathi

Assistant Professor, Department of Philosophy, University of Tehran

چکیده [English]

Derrida wrote an extensive and detailed introduction to Husserl's treatise "The Origin of Geometry" and while interpreting this treatise, he briefly explained all the key concepts of his thought in it. This important introduction has been overlooked by some of Derrida's commentators and they have made accusations against his reading of Husserl. This article has tried to find its way to Derrida's philosophy by emphasizing the concept of "relation" (which is one of the most key concepts of Husserl's philosophy in particular and phenomenology in general) with the analytical-descriptive method. Together with Husserl, in the question of the "origin of geometry" and through the distinction between "empirical thing" and "transcendental thing" as well as "necessary conflict and tension between structure and genesis" and "experimental reality" and "geometrical entities" as " The "ideal" has tried to think about the "relation" or the "interval" that is never filled and never resolved, and what is important is to understand this difficult, highly contradictory and tense situation that Derrida in another expression of It is mentioned under the title "Strange Presence".

کلیدواژه‌ها [English]

  • the origin of geometry. relation
  • the passage to the limit
  • phenomenology
  • Derrida
  1. پازوکی، بهمن (1399) درآمدی بر پدیدارشناسی. تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
  2. دریدا، ژاک (1402) مقدمه بر منشأ هندسه در دریدا در متن. تهران: نشر نی.
  3. ------- ( 1395) نوشتار و تفاوت. ترجمه عبدالکریم رشیدیان. تهران: نشر نی.
  4. رشیدیان، عبدالکریم (1384) هوسرل در متن آثارش. تهران: نشر نی.
  5. ------------- (1402) دریدا در متن. تهران: نشر نی.
  6. زهاوی، دان ( 1400) پدیدارشناسی هوسرل، ترجمة مهدی صاحبکار، ایمان واقفی. تهران: روزبهان.
  7. هوسرل، ادموند (1381) تأملات دکارتی. ترجمة عبدالکریم رشیدیان. تهران: نشر نی.
  8. موران، درموت (1402) درآمدی بر پدیدارشناسی. ترجمه علی‌رضا عطارزاده. تهران: شب‌خیز.

 

Derrida Jacques (1989) Edmund Husserl's The Origin of Geometry: An Introduction. John Leavey (Lincoln, NE: University of Nebraska Press).

Derrida Jacques (1973) Speech and Phenomena. David B. Allison as (Evanston, IL: Northwestern University Press).

Fink, Eugen (1970) “The Phenomenological Philosophy of Edmund Husserl and Contemporary Criticism,” in The Phenomenology of Husserl, ed. R. O. Elveton, 73–147. Chicago: Quadrangle Books.

Hopkins Burt (1985) "Derrida's Reading of Husserl in Speech and Phenomena: Ontologism and the Metaphysics of Presence," in Husserl Studies, 2

Husserl, Edmund (1967) Cartesian Meditations. Trans. D. Cairns. The Hague. Nijhoff, 1967.

Husserl, Edmund (1983) Ideas pertaining to Pure Phenomenology  and to a Phenomenological Philosophy, First Book. Trans. F.Kersten. Dordrecht. Kluwer.

Husserl, Edmund (1911) Philosophy as a Rigorous Science. New York: Harper and Row.

Husserl, Edmund (1970) The Crisis of European Sciences and Transcendental Phenomenology. Trans. Dvid Carr  . Evanston. Northwestern University.

Husserl, Edmund (1964) The Idea of Phenomenology. Trans. W.P. Alston and G. Nakhnkian. The Hague. Nijhoff.

Lawlor Leonard (1995) Derrida and Phenomenology. edited by WILLIAM R. McKENNA, J. CLAUDEEVANS. Miami University, Oxford.  Ohio, U.S.A. and J. Claudevans Washington University.

Moran, Dermot (2000) Introduction to Phenomenology. London: Routledge.

White Alan (1987) "Reconstructing Husserl: A Critical Response to Derrida's Speech and Phenomena" in Husserl Studies 4, 46.