فلسفه علم

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

تبیین سازگاری دیدگاه حکمت متعالیه با شواهد فیزیک مدرن در واقعیت رویدادهای آینده

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه فیزیک دانشگاه باقرالعلوم علیه‌السلام

2 دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

3 استاد فیزیک دانشگاه قم

چکیده

مباحث معاصر فلسفه زمان در تحلیل واقعیت حوادث آتی، شاهد رویارویی دو نگرش عمده است. این حوادث در دیدگاه پویانگرانه معدوم و در دیدگاه ایستانگرانه موجود تبیین می گردند؛ اما هریک با بخشی از یافته های فیزیک مدرن هم خوانی ندارند. نوشتار حاضر با هدف تبیین سازگاری شواهد مزبور با یک نگرش جامع فلسفی، به دیدگاه متفاوتی رسیده است؛ چراکه مطابق حکمت صدرایی رویدادهای آینده به تشکیک موجودند؛ یعنی نه وجودی کاملا بالفعل و نه وجودی کاملا بالقوه؛ بلکه از فعلیتی ضعیف برخوردارند به طوری که آثار ضعیفی از آنها در زمان حاضر تحقق دارد. در فیزیک جدید شواهد جهت‌مندی زمان، ناسازگار با نگرش ایستانگرانه و شواهد غیرجایگزیدگی زمانی کوانتومی - همچون آزمایش انتخاب تأخیری – ناسازگار با نگرش پویانگرانه اند. ولی شواهد مزبور مطابق دیدگاه برگزیده با یکدیگر تنافی ندارند؛ زیرا در عین حقیقی بودن گذر زمان، فعلیت تشکیکی پدیده های آتی می توانند مؤثر بر روند کنونی پدیده‌های کوانتومی باشند. این خوانش، تفسیری صحیح از ناموضعیت ذوات کوانتومی در زمان است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Clarification of the compatibility of the view of transcendent wisdom with the evidence of modern physics in the reality of future events

نویسندگان [English]

  • mohammad sadegh kavyani 1
  • Hamid Parsania 2
  • Habibollah Razmi 3

1 PhD student in Philosophy of Physics, Baqir al-Uloom University, (corresponding author)

2 Associate Professor, Faculty of Social Sciences, University of Tehran

3 Professor of Physics, Qom University.

چکیده [English]

In contemporary discussions, the philosophy of time, in a general division, in the dynamic theory of time future events don’t exist and in the static view they exist.But not all of them conform to some of the findings of modern physics.The present article has reached a different point of view with the aim of explaining the compatibility of these evidences with a correct philosophical attitude . By considering the gradation of the reality of the temporal events series, future events are neither absolutely actual existence nor absolutely in potential existence but in a gradational category.That is, neither a fully actual existence nor a completely potential existence; Rather, they have a weak actuality, so that weak effects of them are realized at the present time . In modern physics, evidence of time asymmetry negates the static theory of time, and evidence of the nonlocalizability quantum essences in time — such as the delayed choice experiment — negates the static attitude. But such evidence can strengthen the autonomous view; For while the passage of time is real, the weak effects of future temporal phenomena give rise to their own specific causal properties from the present. This attitude can be a correct interpretation of the of quantum nonlocality in time.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dynamic theory of time
  • Static theory of time
  • The reality of future events
  • Gradation of time
  • Modern Physics. Quantum nonlocalizability in time
مراجع
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله. (1404 ق). الشفاء (الطبیعیات)، ج 1، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی.
بهمنیار بن مرزبان. (1375) التحصیل، تهران: دانشگاه تهران.
جوادی آملی، عبدالله. (1394). رحیق مختوم، ج 12، تدوین و نگارش: حمید پارسانیا. قم: اسراء.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم. (1981م). الحکمۀ المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج1، 3 و 6، چاپ سوم، بیروت: دار الاحیاء التراث العربیه.
طباطبایی، محمدحسین. (1386). نهایه الحکمه. تصحیح و تعلیق غلامرضا فیاضی، ج 1و3، چاپ چهارم، قم: موسسه امام خمینی (ره).
---------------. (1389). اصول فلسفه و روش رئالیسم. مقدمه و پاورقی مرتضی مطهری، ج 4، چاپ هجدهم، تهران: صدرا.
عبودیت، عبدالرسول. (1392). درآمدی بر نظام حکمت صدرایی، ج 1، چاپ ششم، تهران: سمت.
کاپلستون، فردریک چارلز. (1393). تاریخ فلسفه «یونان و روم»، مترجم سید جلال‌الدین مجتبوی، ج 1، چاپ دهم، تهران: علمی فرهنگی.
گریفیث، دیوید. (1393). آشنایی با ذرات بنیادی، ترجمه حمیدرضا مشفق؛ سلیمه کیمیاگر، چاپ سوم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
گلشنی، مهدی (1374). تحلیلی از دیدگاه­های فلسفی فیزیک­دانان معاصر: تهران: مرکز نشر فرهنگی مشرق.
مطهری، مرتضی. (1393). درس­های اسفار، ج 1، چاپ هشتم، تهران: صدرا.
منصوری، علیرضا. (1395). مبانی فلسفی مکانیک کوانتومی، تهران: نی.
میرداماد، محمد. (1381). مصنفات میرداماد، ج 1، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
Aharonov, Y; Vaidman, L. (1997). Protective measurements of two-state vectors, in: Robert Sonné Cohen, Michael Horne, John J. Stachel (eds.): Potentiality, Entanglement and Passion-At-A-Distance, Quantum Mechanical Studies for A. M. Shimony, V 2, pp. 1–8.
Bardon, A. (2013). A brief history of the philosophy of time, Oxford.
Bohr, N. (1935). "Can Quantum-Mechanical Description of Physical Reality be Considered Complete?" . Physical Review. 48: 696–702
Bourne, C. (2006). A Future for Presentism, Oxford.
Buccheri. R; Gesù, v; Saniga, M. (2000). Studies on the structure of time: from physics to psycho(patho)logy, New York: Springer.
Clauser, J.F; Shimony, A. (1978). "Bell's theorem: Exprimental tests and implications", Reports on Progress in Physics, 41. 1882-1927.
Craig, W.L. (1979). The kalam cosmological argument, London: The McMillan Press.
------------- (2000). The tensed theory of time, Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
------------ (2001). Time and metaphysics of relativity, Dordrecht: Kluwer Academic Publishers. (Philosophical studies series, V. 84).
Cramer, J. (2009). "Transactional Interpretation of Quantum Mechanics". Reviews of Modern Physics. 58 (3): 795–798.
Dainton, B. (2010). Time and Space, (Second ed.). Durham: Acumen Publishing Limited.
Dharmawardana, C. (2013). A Physicist's View of matter and Mind ,World Scientific.
Dyke, H. (2002). McTaggart and the Truth about Time, in Craig Callender (ed.) , Time, Reality and Experience, Cambridge: Cambridge University Press.
Einstein, A; Podolsky, B; Rosen, N. (1935). "Can Quantum-Mechanical Description of Physical Reality be Considered Complete?" . Physical Review. 47 : 777–780
Feinberg, G. (1967). "Possibility of Faster-Than-Light Particles". Physical Review. 159 (5): 1089–1105.
Fisk, M. (1971). "A Pragmatic Account of Tenses". American Philosophical Quarterly. 8 (1), 93-98.
Hawking, S; Mlodinow, L. (2010). The Grand Design, Bantam Books.
Jacques, V et-al. (2007). "Experimental Realization of Wheeler's Delayed-Choice Gedanken Experiment", Science 315, 966-968.
Kavyani, M.S; Parsania, H; Razmi, H. (2020). "Reconstructing William Craig Explanation of Absolute Time Based on Islamic Philosophy", arXiv:2009.02170v1 [physics.hist-ph].
Loux, M. J. (2002). Metaphysics: A Contemporary Introduction, Routledge.
Mauldin, T (2002). Quantum Non-Locality and Re1ativity, Metaphysical Intimations of Modern Physics, Second edition, Blackwell Publisher
Neumann, J. V (1954). Mathematical foundations of quantum mechanics. Translated from German by Robert.B Beyer, Perinceton: Perinceton university press.
Popescu, S; Short, A.J; Winter, A (2006). "Entanglement and the foundations of statistical mechanics", Nature Physics 2(11):754-758.
Price, H. (1997). Time’s Arrow and Archimedes’ Point, Oxford: Oxford University Press.
Putnam, H. (1967). "Time and Physical Geometry", Journal of Philosophy, 64: 240–247.
Razmi, H. (2006). "Mathemathical and Physical Examination of the Locality Condition in Bell's Theorem", Physics Essays, 19, No. 4.
Sakurai, J.J ; Napolitano, J. (1994). Modern Quantum Mechanics,Second Edition, Addison Wesley Co.
Smith, Q. (1993). Language and time. Oxford: Oxford University Press.
Wharton, W.R (1998). "Backward Causation and the EPR Paradox", arXiv:quant-ph/9810060v1.
Wheeler. J; Zurek.W.H. (1983). Quantum theory and measurement, Princeton: Princeton University Press.
Yadin. B; Morris, B ; Adesso, G. (2021). "Mixing indistinguishable systems leads to a quantum Gibbs paradox", Nature Communications, v 12,  N 1471.
 Zeh. H. D. (1970). "On the interpretation of measurement in quantum theory", Foundations of Physics, v 1, pp 69–76.
فلسفه علم
دوره 11، شماره 22 - شماره پیاپی 22
اسفند 1400
صفحه 159-189
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار