نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• کامران پاک نژاد راسخی ¹
• ایرج داداشی ²
• مرتضی بابک معین ³
• امیر مازیار ²

¹ دانشگاه هنر تهران

² استادیار دانشکده علوم نظری دانشگاه هنر

³ دانشیار دانشکده ادبیات و زبان های خارجی دانشگاه آزاد تهران مرکز

چکیده

رویکرد سیستمی فقط شامل ارگانیسم‌های زنده نبوده و طیف وسیعی از سیستم‌های فرهنگی مانند زبان و همچنین رفتارهای اجتماعی در جوامع انسانی را نیز شامل می‌شود، پژوهش‌های بینارشته‌ای گسترده‌ای در حوزه علوم اجتماعی و مطالعات فرهنگی با هدف استفاده از الگوهای رفتاری سیستم‌های زنده، برای مطالعه الگوی تحولات در سطح عناصر فرهنگی انجام شده است، که نشان می‌دهد سیستم‌های پیچیده در ابعادی کلان دارای الگوها و رفتارهای مشابهی هستند. پیرو چنین پژوهش‌هایی، در این مقاله نیز با رویکردی سیستمی به روش پژوهش‌های کیفی، ابتدا به تحلیل مشابهت‌ها و تفاوت‌های الگوهای تکثیر در سطح زیستی با چگونگی تکثیر و نشر عناصر اطلاعاتی/ معنایی در سطح فرهنگی پرداخته، سپس به تعمیم نتایج آن در سطح سیستم‌های نشانه‌ای – با تاکید بر نمادها و نشانه‌های هنری - در دو بُعد معنایی و ریختی می‌پردازیم. در این پژوهش مشاهده می‌شود که ویژگی‌های دو راهبرد تکثیر در طبیعت به نام r-selection و k-selection در بُعدی کلان در چگونگی تکثیر نمادها و نشانه‌های هنری در سطح فرهنگی نیز قابل تعمیم است، گرچه در جزییات تفاوت‌های آشکاری نیز وجود دارد. در نظر گرفتن چنین شباهت‌هایی در چگونگی الگوهای تکثیر می‌تواند با زاویه دیدی بینارشته‌ای و متفاوت از تحلیل‌های رایج، منجر به درکی متفاوت از چرایی برخی تحولات در میزان تکثیر و توسعه سیستم‌های نشانه‌ای در سطح جوامع مختلف شود.

کلیدواژه‌ها

• سیستم‌های پیچیده
• سیستم‌های نشانه‌ای
• راهبردهای تکثیر
• مِم‌شناسی

عنوان مقاله [English]

Reproduction Patterns of Artistic Signs and Symbols (Signs Systems) from a Systemic Perspective

نویسندگان [English]

• kamran paknejad rasekhi ¹
• iraj dadashi ²
• morteza babak moein ³
• amir maziar ²

¹ Art University of Tehran

² assistant professor

³ associated professor

چکیده [English]

The systemic perspective does not only apply to living organisms, but also a wide range of cultural systems such as language and social behavior in human communities. A vast volume of interdisciplinary researches was carried out in the field of social sciences and cultural studies with the purpose of using the behavioral patterns of the living systems in order to study the development patterns of the cultural elements. These studies indicated that the complex systems share similar patterns and behaviors at the macro-level. With regard to these researches, the present qualitative study with systemic perspective, analyzes the similarities and differences between the reproduction patterns at a biological level and the reproduction and publication of meaning/information elements at the cultural level. Afterward, the results were generalized to the sign system - concentrating the artistic signs and symbols- in both semantic and morphological dimensions. The present study revealed that the properties of two reproduction strategies in nature, i.e. r-selection and k-selection, could be generalized, at the macro-level, to the reproduction of artistic signs and symbols at a cultural level, despite the obvious differences in the details. Taking into account these similarities in reproduction patterns, with an interdisciplinary perspective and different from other popular analyses, could lead to a different understanding of the reasons for some developments in the amount of reproduction and development of sign systems in various communities.

کلیدواژه‌ها [English]

• Complex Systems
• Sign Systems
• Reproduction Strategies
• Memetics