نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• سید سعید موسوی اصل ¹
• سید حمید طالب زاده ²

¹ عضو هیئت علمی بخش حقوق جزا و جرم شناسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز

² گروه فلسفه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران

چکیده

جامعه شناسی پوزیتیویستی امیل دورکیم در بستر ایدئالیسم استعلایی کانت امکان ظهور پیدا می کند، در حالی که در جامعه ی علمی ما به طور متداول و به اشتباه پوزیتیویسم دورکیم را امتداد آمپریسیسم تلقی می نمایند. از یک طرف دورکیم منتقد آمپریسیسم و یا روایت های پوزیتیویسم انگلیسی است و از طرف دیگر در پوزیتیویسم دورکیم موضوع علم جامعه شناسی که همان واقعیت اجتماعی است ذیل مفهوم «بازنمایی جمعی» صورت بندی می گردد. مفهوم «بازنمایی»صرفا در پرتو انقلاب کوپرنیکی و در بستر ایدئالیسم استعلایی کانت امکان طرح می یابد و دورکیم متاثر از فیلسوف نوکانتی قرن نوزدهم فرانسه یعنی «رنوویه» مفهوم بازنمایی را بنیاد معرفت جامعه شناختی تلقی می کند. بنابراین پوزیتیویسم دورکیم تاکید صرف بر رویکرد تجربی نیست، بلکه تاکید بر تجربه در بستر فرآیند وضع (position) در معنای کانتی است و ابژه ی جامعه شناسی دورکیم در فرآیند وضع به معنای کانتی عینیت پیدا می کند.

کلیدواژه‌ها

• ایدئالیسم
• استعلایی
• کانت
• پوزیتیویسم
• دورکیم
• بازنمایی

عنوان مقاله [English]

Kant's transcendental idealism as a condition for the possibility of Durkheim's positivist social science

نویسندگان [English]

• Seyed Saeid Mousavi asl ¹
• Seyed Hamid Talebzade ²

¹ Member of the Faculty of Criminal Law and Criminology, Faculty of Law and Political Science, Shiraz University

² Department of Philosophy, Faculty of Literature and Human Sciences University of Tehran

چکیده [English]

Emile Durkheim's positivist sociology can be understood within the framework of Kant's transcendental idealism, contrary to the common misconception in our scientific community that Durkheim's positivism is merely an extension of empiricism. Durkheim critiques empiricism and the narratives of British positivism, while simultaneously formulating the subject of sociology—social reality—under the concept of "collective representation." The notion of "representation" is rooted in the Copernican revolution and Kant's transcendental idealism. Influenced by the 19th-century French neo-Kantian philosopher Renouvier, Durkheim considers the concept of representation as foundational to sociological knowledge. Thus, Durkheim's positivism emphasizes not just the empirical approach, but also the experiential context within the Kantian framework. The objectivity of Durkheim's sociology is realized through the process of positioning in the Kantian sense.

کلیدواژه‌ها [English]

• idealism
• transcendence
• Kant
• positivism
• Durkheim
• representation