نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه علم، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران

2 استاد آمار ریاضی، دانشکده فنی، دانشگاه تهران

چکیده

بسیاری از پژوهشهای علمی به معرفی و کاربست مدل­ها به ویژه مدل­های آماری اختصاص یافته است. بنابر رویکرد دلالت­شناسانه، مدل­ها چیزی را در مورد واقعیت «بازنمایی» می­کنند. در اصطلاح، «مدل» یا «منبع بازنمایی» بازنمایی­کننده امری است که «هدف بازنمایی» نامیده می­شود. بنابر رویکرد «استنباطی»، در رابطه بازنمایی علاوه بر «مدل» و «هدف» طرف سومی نیز مقوم رابطه است که وابسته به «عامل شناسا» می­باشد. در این مقاله با بررسی «پارادایم­های استنباط آماری» دو مؤلفه «تعبیر» و «قصد» شناسایی می­شود که توسط «آماردان» در مدل­سازی لحاظ می­گردد. نشان داده می­شود که مدل آماری و سیستم هدف آن، به «تعبیر»ی که «کاربر» روش­های استنباط آماری از «متغیر تصادفی» دارد و «قصد» او از انجام استنباط آماری حساس است. ولی آیا می­توان «تعبیر» یا «قصد» را عنصر مقوم رابطه بازنمایی در مدل­های آماری دانست و مدل­های آماری را شاهدی به نفع رویکرد «استنباطی» در نظر گرفت، یا آنکه این تمایزهای پارادایمی در مدل گنجانده شده و مؤلفه جداگانه­ای نیستند و رابطه بازنمایی فقط میان منبع و هدف برقرار است. در این مقاله، دو فرض بر اساس شقوق ممکن بررسی می­گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Representation of Statistical Models: Mapping and Inferential accounts

نویسندگان [English]

  • mahdi Ashoori 1
  • seyed mahmod taheri 2

1 Ph.D. Student in Philosophy of Science, Institute for Research in Philosophy

2 Seid Mahmood Taheri, Professor of Mathematical Statistics, Faculty of Engineering, University of Tehran

چکیده [English]

Recent works in the philosophy of science have generated an apparent conflict among theories attempting to explicate the nature of scientific representation. On one side, there are what one might call ‘mapping’ accounts, which emphasize objective relations (such as similarity, isomorphism, and homomorphism) among representations (theories, models, simulations, diagrams, etc.) and their target systems. On the other side, there are what one might call ‘inferential’ views, which emphasize agent’s roles in connection with these targets, such as interpretation and inference. In this paper we will examine the role of the principles of statistical inference in statistical modeling such as agent’s activities. There are three paradigms in statistical inference. The question is whether the representation of statistical models is sensitive to agent’s paradigm-choosing or not?

کلیدواژه‌ها [English]

  • statistical modeling
  • Scientific Representation
  • Mapping account
  • Inferential account
  • paradigms of statistical inference
ارقامی، ناصر رضا 1391، «گفتگو در باب مکاتب آماری»، گفتگو کننده: سید محمود طاهری در کتاب نکوداشت دکتر ناصر رضا ارقامی، انتشارات یازدهمین کنفرانس آمار ایران، تهران: دانشگاه علم و صنعت ایران و انجمن آمار ایران
عاشوری، مهدی و سید محمود طاهری، در دست انتشار، «کاربردپذیری استنباط آماری از منظر بازنمایی مدل­های علمی»، فصلنامه روش­شناسی علوم انسانی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
عمادی، مهدی 1384، استنباط شاهدگرا (پایان­نامه دکترا آمار ریاضی)، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد
یغمایی، ابوتراب 1391، بازنمایی علمی در نظریه میدان­های کوانتمی (پایان­نامه دکترا فلسفه علم)، تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران
یغمایی، ابوتراب و حسین شیخ­رضایی 1391، «بازنمایی علمی»، دوفصلنامه فلسفه علم، سال دوم، شماره اول، صص 115-134
Bandyopadhyay, P. S, Forster, M. R. (Ed) 2011, Philosophy of statistics: Handbook of Philosophy of Science, Volume 7, Elsevier.
Bueno, O. and French S., 2011. "How theories represent", British Journal of the Philosophy of Science.
Contessa, G. 2007. "Scientific representation, interpretation, and surrogative reasoning". Philosophy of Science, 74, 48–68.
Duhem, P. 1954. The Aim and Structure of Physical Theory. Princeton, NJ: Princeton University Press.
Edwards, A.W.F., 1972. Likelihood, Cambridge: Cambridge University Press.
Frigg, R. 2006. "Scientific representation and the semantic view of theories", Theoria, No. 50.
Hesse, M. 1963, Models and Analogies in Science. London: Sheed and Ward.
Howson, C., Urbach, P. 2003. Scientific Reasoning: the Bayesian Approach. Chicago: Open Court. Third edition.
Hughes, R. I. G. 1997. "Models and representation". Philosophy of Science, 64, S325–S336.
Kadane, J.B., M.J. Schervish, and T. Seidenfeld, 1996, “When several bayesians agree that there will be No reasoning to a foregone conclusion”, Philosophy of Science, 63: S281-S289.
Roberts, H.V., 1967, “Informative stopping rules and inferences about population size”, Journal of the American Statistical Association, 62(319): 763–775.
Royall, R. 1997, Statistical Evidence. A Likelihood Paradigm. Chapman & Hall. London.
Sober, E. 2008, Evidence and Evolution, Cambridge University Press.
Suárez, M. (ed.) 2009, Fictions in Science. Philosophical Essays on Modelling and Idealisation, Routledge: London
Suarez, M. 2010, "Scientific representation", Philosophy Compass, 5 (1), 91-101.
Swoyer, C. 1991. "Structural representation and surrogative reasoning". Synthese, 87, 449–508.
Von Mises, R. 1981, Probability, Statistics and Truth, 2nd revised English edition, New York: Dover.
Woods, J. (ed.) 2010, Fictions and Models: New Essays, Munich: Philosophia Verlag.