نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

• عماد طیبی

دانش‌آموخته دکتری فلسفه علم و فناوری پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

اگر هدف علم را شناخت واقعیت و تکنولوژی را تغییر واقعیت برای تحقق مقاصد در نظر بگیریم، این پرسش پیش رو است که علم و تکنولوژی چه رابطه‌ای با هم دارند و چه نقشی در پیشرفت یکدیگر ایفا می‌کنند؟ ما در این مقاله تحت تأثیر مقاله‌ی به‌کارگیری علم دیوید میلر و با اختیار رویکرد عقلانیت نقاد، نشان ‌می‌دهیم که علم برای تکنولوژی نه تنها کافی نیست بلکه از جهت منطقی ضروری هم نیست و نقش علم در تکنولوژی، نقادانه و الهام‌بخش و حتی در مواردی گمراه‌کننده است. در تکمیل دیدگاه میلر، استدلال خواهیم کرد که تکنولوژی نیز برای علم کافی و از جهت منطقی ضروری نیست. علم قطعی نیست و تکنولوژی می‌تواند برای آن نقش نقادانه ایفا کند. همچنین برخی تکنولوژی‌ها می‌تواند الهام‌بخش علم باشد. به این نکته نیز توجه می‌دهیم که در مواردی پیشرفت تکنولوژی می‌تواند مانع پیشرفت علم شود.

کلیدواژه‌ها

• رابطه علم و تکنولوژی
• علم کاربردی
• عقلانیت نقاد
• دیوید میلر
• پیشرفت تکنولوژیکی

عنوان مقاله [English]

Reevaluating the Relationship Between Science and Technology: Extending David Miller’s Perspective

نویسنده [English]

• Emad Tayebi

Institute for Humanities and Cultural Studies

چکیده [English]

Science seeks to explain reality, while technology aims to alter or intervene in reality based on intentional goals. This raises critical questions about the relationship between science and technology and their respective roles in advancing one another. Building upon David Miller’s article, Putting Science to Work, and adopting the framework of critical rationalism, this study argues that science is neither a sufficient nor a necessary condition for technological advancement. Science is conjectural and can serve as a source of critique, inspiration, or, at times, misdirection for technology. In complementing Miller’s perspective, we further contend that technology is neither sufficient nor logically necessary for scientific progress. Technology can play a critical role in advancing science, with certain technologies acting as sources of inspiration for scientific inquiry. Conversely, technological advancements can, in certain cases, impede the progress of science. This nuanced perspective offers a deeper understanding of the interplay between these two domains.

کلیدواژه‌ها [English]

• science and technology relationship
• applied science
• critical rationalism
• David Miller
• technological progress