دوره 12 (1401)
دوره 11 (1400)
دوره 10 (1399)
دوره 9 (1398)
دوره 8 (1397)
دوره 7 (1396)
دوره 6 (1395)
دوره 5 (1394)
دوره 4 (1393)
دوره 3 (1392)
دوره 2 (1391)
دوره 1 (1390)

 

آمار و ارقام نشریه

تعداد دوره‌ها   13

تعداد شماره‌ها   25

تعداد مقالات   211

تعداد نویسندگان   275

تعداد دریافت فایل اصل مقاله   172,846

نسبت مشاهده بر مقاله   1279.64

نسبت دریافت فایل بر مقاله   819.18

تعداد مقالات ارسال شده   703

تعداد مقالات رد شده   346

درصد پذیرش   12

تعداد پایگاه های نمایه شده   4

تعداد داوران   148


 

نشریه فلسفه علم بر اساس مجوز شماره 3/11/50662 به تاریخ 1390/3/25 کمیسیون نشریات وزارت علوم حائز رتبه علمی-پژوهشی گردید. فلسفه علم در ایران رشته تقریبا نوپایی است. این رشته نزدیک به دو دهه پیش تاسیس شد و در حال حاضر دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری آن در کشور برگزار می‌شود. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با انتشار اولین مجله علمی‌ـ‌پژوهشی این رشته، سعی بر آن دارد تا ضمن انتشار آخرین یافته‌های پژوهشگران، اعضای هیات علمی و دانشجویان در این حیطه، زمینه‌ تشکیل «جامعه تخصصی فلسفه علم» و گسترش مطالعات این رشته در کشور را فراهم آورد.

در این زمینه از مقالات در محورهای ذیل استقبال می‌نماییم:

  • فلسفه علم عام: مباحث معرفت‌شناسی و هستی‌شناسی علم، روش‌شناسی علم، تاریخ فلسفه علم، مکاتب فلسفه علم، علم و جامعه، نسبت تاریخ و فلسفه علم
  • فلسفه علوم:  فلسفه فیزیک، فلسفه ریاضی و منطق، فلسفه شیمی، فلسفه زیست‌شناسی، فلسفه پزشکی
  • مطالعات جامعه‌شناختی ، روانشناختی و انسان‌شناختی علم
  • فلسفه علم قاره‌ای
  • فلسفه تکنولوژی
  • فلسفه علوم انسانی و اجتماعی

 محقق گرامی لطفا پیش از ارسال مقاله موارد زیر را ملاحظه و فایلهای پیوست را مطالعه نمایید.


  •  راهنمای ثبت مقاله در سامانه (دریافت فایل)
  • قوانین اخلاقی و اجرایی نشریه (مشاهده صفحه)
  • رویکرد نشریه در انتشار مقالات (مشاهده صفحه)
  • دریافت و تکمیل فرم تعارض منافع (مشاهده صفحه)
  • دریافت و تکمیل فرم تعهدنامه (دریافت فایل)
  • هزینه رسیدگی به مقاله (مشاهده صفحه)
  • فلودیاگرام داوری (مشاهده صفحه)
  • نحوه دسترسی به سامانه مشابه یاب (مشاهده صفحه)
  • حتما با آدرس الکترونیکی غیر از yahoo ثبت نام فرمایید.
  •  شماره تماس نشریه:88609257 پاسخگویی همه روزه ساعت 11-9
  •  خواهشمندیم جهت پی گیری وضعیت مقاله خود، صرفا از طریق ایمیل نشریه به شرح زیر اقدام فرمایید نشانی الکترونیک: philosophy.s@ihcs.ac.ir 

 

 

 

 

بررسی وضعیت تولیدات علمی و هم رخدادی واژگان حوزه فلسفه بر اساس مقالات نمایه شده در پایگاه وب آو ساینس

ابوالضفل اسدنیا؛ فاطمه مکی زاده؛ فضه ابراهیمی

دوره 13، شماره 1 ، تیر 1402، صفحه 1-27

https://doi.org/10.30465/ps.2023.45262.1672

چکیده
  فلسفه هنر و علم تفکر و کسب بینش در مورد جهان و چیستی‌ها است. شناسایی زمینه‌های پژوهشی و محدوده موضوعات آن مهم به نظر می‌رسد، این پژوهش با هدف رسیدن به درک جامعی از روند و ساختار موضوعی مقالات حوزه فلسفه انجام شده است. پژوهش حاضر توصیفی با رویکرد علم‌سنجی که به تحلیل محتوای متون با استفاده از هم‌رخدادی واژگان و تحلیل شبکه‌های اجتماعی ...  بیشتر

ساختارگرایی علمی و چالش نیومن

جواد اکبری تختمشلو؛ سید مهدی حسینی نسب

دوره 13، شماره 1 ، تیر 1402، صفحه 29-65

https://doi.org/10.30465/ps.2023.45447.1674

چکیده
  فلاسفۀ علم، اعم از رئالیست و آنتی‌رئالیست، از اوایل قرن بیستم، عمدتاً با انگیزۀ غلبه بر برخی مسائل در فرایند فهم علم (بالاخص برخی مسائل جدّی که از واقعیّاتی چون تغییر متوالی و عمیق نظریه‌های علمی ناشی می‌شدند)، گرایش ویژه‌ای به ‌مفهوم "ساختار" نشان داده‌اند. در این راستا، تاکنون انواع مختلف "ساختارگرایی" حول این باور شکل گرفته‌اند ...  بیشتر

تحلیل معرفت شناختی چالش ناکارآمدی علوم اجتماعی در ایران

محمدرضا امیری طهرانی

دوره 13، شماره 1 ، تیر 1402، صفحه 67-90

https://doi.org/10.30465/ps.2023.45467.1675

چکیده
  با توجه به چالش‌هایی که فراروی علوم انسانی و اجتماعی در ایران، هم چون برچسب ناکارآمدی و نامتناسب بودن مطرح است، تحلیل و شناخت آن‌ها مستلزم مسئله شناسی این علوم است. خوشبختانه بررسی‌ها و پژوهش‌های متنوعی درباره عوامل و دلایل وضعیت کنونی علوم اجتماعی در دانشگاه‌ها و مسائل آموزش عالی در ایران انجام شده است. نظر به اهمیت چالش فراروی ...  بیشتر

«فهم» در علوم‌انسانی و علوم‌طبیعی با نگاهی به دیدگاه استفان گریم

پریسا ساعتچی فرد؛ کیوان الستی

دوره 13، شماره 1 ، تیر 1402، صفحه 91-115

https://doi.org/10.30465/ps.2023.45109.1668

چکیده
  در همه‌ی ادوار تاریخ، انسان در تلاش برای «فهمیدن» بوده است. دانشمندان برای شناختِ جهانِ طبیعی به مشاهده ها و طبقه‌بندی ها‌، و نظریه پردازی ها متوسل می شوند. اما موضوع فهم اعمال دیگر انسان‎ ها، (کمی) متفاوت به نظر می رسد. حداقل در یک رویکرد برای دست‌یابی به این مهم، به دریافت قصد و نیتی که در پس اعمال انسان ها است نیاز داریم. از ...  بیشتر

نقش فرضیه در علم دکارتی

سیدمصطفی شهرآیینی؛ مجتبی جلیلی

دوره 13، شماره 1 ، تیر 1402، صفحه 117-134

https://doi.org/10.30465/ps.2023.45649.1677

چکیده
  به نظر می‌رسد در علم دکارتی که با شالوده‌ای عقلی و وجودی در پی تصرف و تسخیر عالم است مجالی برای فرضیه نباشد زیرا آن‌چه در پیشگاه عقل پدیدار می‌شود کاملا روشن است و جایی برای فرض باقی نمی‌گذارد. این از جهتی درست است و از جهتی نادرست؛ توضیح اینکه درخت دانش دکارتی سه بخش دارد: ریشه یعنی مابعدالطبیعه، تنه یعنی طبیعیات و سرشاخه‌ها شامل ...  بیشتر

مروری انتقادی بر نظریات هستی شناسانه مصنوعات تکنیکی

عماد طیبی؛ علیرضا منصوری

دوره 13، شماره 1 ، تیر 1402، صفحه 135-157

https://doi.org/10.30465/ps.2023.44732.1662

چکیده
  مسئله هستی‌شناسی مصنوعات تکنیکی این است که چه چیزی باعث می‌شود یک شیء به‌عنوان یک مصنوع تکنیکی لحاظ شود. از آنجا که مصنوع تکنیکی کارکردی را برای کاربران محقق می‌کند، اغلب نظریات با تحلیل مفهوم کارکرد به بررسی هستی مصنوعات پرداخته‌اند. دسته‌ای از نظریات با توجه به ساختار فیزیکی مصنوع و نقش علی که در ایفای کارکرد دارد، به تبیین هستی ...  بیشتر

اینشتین و اصل ماخ

سید سعید میراحمدی

دوره 13، شماره 1 ، تیر 1402، صفحه 159-192

https://doi.org/10.30465/ps.2023.45029.1667

چکیده
  نیوتن اثرات دینامیکی مشاهده شده برای اجسام شتاب‌دار (مانند فرورفتگی سطح آب در آزمایش سطل نیوتن و غیره) را ناشی از شتاب آن‌ها نسبت به فضای مطلق می‌دانست. اینشتین با دنبال کردن ایده‌های ماخ به خوبی می‌دانست که اگر بتواند بر اساس این فکر که «حرکت» امری کاملاً نسبی است، نشان دهد که اثرات لختی، در واقع، ناشی از شتاب جسم نسبت به ماده ...  بیشتر

وساطت فناوری در تحول امر جنسیتی

زهرا زرگر

دوره 13، شماره 1 ، تیر 1402

https://doi.org/10.30465/ps.2023.46108.1679

چکیده
  جنسیت در دو بعد عملی و مفهومی ماهیتی دگرگون‌شونده و متغیر دارد. در طول زمان و به تبع تحول شرایط مادی زیست و قراردادهای اجتماعی، هم اعمالی که دارای جنبه جنسیتی هستند تغییر می‌کنند و هم تصور افراد جوامع درباره دسته‌بندی‌ها و مناسبات جنسیتی دستخوش تحول می‌شود. یکی از عواملی که بر این تحولات اثرگذار بوده و خود نیز از آنها متاثر می‌شود، ...  بیشتر

موازین ”درستی“ و ”عقلانیت“ در علوم اجتماعی

سعید زیباکلام

دوره 13، شماره 1 ، تیر 1402

https://doi.org/10.30465/ps.2023.46368.1686

چکیده
  در یادداشتی گفته بودم که در عرصة فوق‌العاده پیچیده و بیقرار سیاست نه عالمان سیاسی، نه فیلسوفان سیاسی، و نه فعالان و رجال عرصة سیاست هیچگاه نتوانسته‌اند و هیچگاه نخواهند توانست حتّی موقتاَ موازین ”درستی“ و ”عقلانیت“ را مورد اجماعی فراتاریخی و فرااجتماعی قرار دهند. در این مقاله می‌خواهم فراتررفته تبیین کنم چرا آنها و ...  بیشتر

فایرابند علیه تکنوکراسی و شوونیسم علم

محسن خادمی

دوره 13، شماره 1 ، تیر 1402

https://doi.org/10.30465/ps.2023.46737.1690

چکیده
  پُل فایرابند از تأثیرگذارترین فیلسوفان علم قرن بیستم است که آثار و آراءِ جنجالی او اشتهارش را دو چندان کرده است. همین آثار تحریک‌آمیز اوست که به نوعی موجب بدفهمیِ برخی دانشگاهیان و فلسفه‌دانان شده است، به‌طوری که برخی او را «بدترین دشمن علم» نام نهاده‌اند. در این مقاله برآنیم تا با بازسازی آراء فایرابند نشان دهیم که این اندیشه ...  بیشتر

پزشکی مبتنی ‌ بر شواهد: تحلیلی تکاملی

هادی صمدی

دوره 13، شماره 1 ، تیر 1402

https://doi.org/10.30465/ps.2023.46839.1694

چکیده
  این مقاله دفاعیه‌ای تکاملی از پزشکی مبتنی بر شواهد به عنوان رویکردی به پزشکی است که مبنای اصلی مداخلات درمانی را پژوهش‌های نشر یافته در نشریات معتبر پزشکی در نظر می‌گیرد. در این رویکرد از تجربه‌های شخصی، شهود پزشک، و تبیین‌های مکانیکی برای انجام مداخلات پزشکی تأکیدزدایی می‌شود. از زمان رواج پزشکی مبتنی‌ بر شواهد نقدهای زیادی ...  بیشتر

تأملی بر تفسیر ذهنی فلسفۀ احتمال: شناخت احتمالاتی و ادراک غیراحتمالاتی

رامین کاظمی؛ محمد رعایت جهرمی؛ جاوید کاظمی

دوره 13، شماره 1 ، تیر 1402

https://doi.org/10.30465/ps.2023.46283.1681

چکیده
  تفسیر ذهنی، به‌عنوان یکی از چهار تفسیر مرسومِ فلسفه ی احتمال، توسط فرانک رَمزی و برونو دوفینیتی برای غلبه بر برخی مشکلات بِیزگرایی معرفی شده است. این تفسیر امروزه طرفدارانی دارد و مورد توجه بسیاری از بیزگرایان است. ویژگی معرفت شناختی چارچوب بِیزی، اعتماد ذهنی (یا اعتبار) است. هدف این مقاله، بررسی بیشتر تفسیر ذهنی فلسفه ی احتمال، از ...  بیشتر

فراجهان به مثابه زیست جهان: نگاهی پدیدارشناختی به «متاورس»

محمد امین شفیع خانی؛ حسین مطلبی کربکندی

دوره 12، شماره 2 ، بهمن 1401، ، صفحه 135-159

https://doi.org/10.30465/ps.2023.43552.1640

چکیده
  «متاورس» پدیدار فناورانه‌ای است که به تازگی مورد توجه ویژه‌ی عموم و خصوص جامعه قرار گرفته است. این پدیدار نوظهور که بر پایه‌ی چند فناوری پیشرو در حوزه‌ی اطلاعات و ارتباطات ایجاد می‌شود و بیشتر به مرحله‌ی ایده نزدیک است تا به مرحله‌ی اجرا، پرسش‌های بسیاری را برانگیخته است؛ از پرسش‌هایی در خصوص چیستی و چگونگی این پدیدار تا ...  بیشتر

اینشتین و اصل ماخ

سید سعید میراحمدی

دوره 13، شماره 1 ، تیر 1402، ، صفحه 159-192

https://doi.org/10.30465/ps.2023.45029.1667

چکیده
  نیوتن اثرات دینامیکی مشاهده شده برای اجسام شتاب‌دار (مانند فرورفتگی سطح آب در آزمایش سطل نیوتن و غیره) را ناشی از شتاب آن‌ها نسبت به فضای مطلق می‌دانست. اینشتین با دنبال کردن ایده‌های ماخ به خوبی می‌دانست که اگر بتواند بر اساس این فکر که «حرکت» امری کاملاً نسبی است، نشان دهد که اثرات لختی، در واقع، ناشی از شتاب جسم نسبت به ماده ...  بیشتر

مروری انتقادی بر نظریات هستی شناسانه مصنوعات تکنیکی

عماد طیبی؛ علیرضا منصوری

دوره 13، شماره 1 ، تیر 1402، ، صفحه 135-157

https://doi.org/10.30465/ps.2023.44732.1662

چکیده
  مسئله هستی‌شناسی مصنوعات تکنیکی این است که چه چیزی باعث می‌شود یک شیء به‌عنوان یک مصنوع تکنیکی لحاظ شود. از آنجا که مصنوع تکنیکی کارکردی را برای کاربران محقق می‌کند، اغلب نظریات با تحلیل مفهوم کارکرد به بررسی هستی مصنوعات پرداخته‌اند. دسته‌ای از نظریات با توجه به ساختار فیزیکی مصنوع و نقش علی که در ایفای کارکرد دارد، به تبیین هستی ...  بیشتر

«فهم» در علوم‌انسانی و علوم‌طبیعی با نگاهی به دیدگاه استفان گریم

پریسا ساعتچی فرد؛ کیوان الستی

دوره 13، شماره 1 ، تیر 1402، ، صفحه 91-115

https://doi.org/10.30465/ps.2023.45109.1668

چکیده
  در همه‌ی ادوار تاریخ، انسان در تلاش برای «فهمیدن» بوده است. دانشمندان برای شناختِ جهانِ طبیعی به مشاهده ها و طبقه‌بندی ها‌، و نظریه پردازی ها متوسل می شوند. اما موضوع فهم اعمال دیگر انسان‎ ها، (کمی) متفاوت به نظر می رسد. حداقل در یک رویکرد برای دست‌یابی به این مهم، به دریافت قصد و نیتی که در پس اعمال انسان ها است نیاز داریم. از ...  بیشتر

سیر تطور تراانسان‌گرایی در تاریخ علم و فلسفه از سده هفدهم تا بیستم

خدیجه قربانی سی سخت؛ محمدحسن کریمی

دوره 12، شماره 2 ، بهمن 1401، ، صفحه 213-236

https://doi.org/10.30465/ps.2023.40129.1635

چکیده
  در سایه پرداختن به نظریات اصلی و شناخته شده در تاریخ، همواره بخشی از اندیشه‌های متفکران بزرگ مغفول مانده یا کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. گذر زمان و بروز مسائل نوین، ابعاد تازه‌ای از این دست اندیشه‌ها را آشکار می‌سازد. تراانسان به‌عنوان یک جنبش علمی-فناورانه از جمله این مسائل است. صاحب‌نظران این جنبش مدعی‌اند تراانسان‌گرایی ...  بیشتر

نوآوری اجتماعی: بصیرت‌هایی از فلسفه تحلیلی فناوری

محمود مختاری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 دی 1402

https://doi.org/10.30465/ps.2023.46824.1692

چکیده
  ایده اصلی این مقاله از مقایسه «نوآوری اجتماعی» با «نوآوری فناورانه» (نوآوری مصنوعات فناورانه) شکل گرفته است. در مطالعات نوآوری عموماً (بر اساس دیدگاه شومپیتر) نوآوری را «هرگونه ابداع یا خلاقیت در ایده، روش، محصول (مصنوع)، خدمات و ... » می‌دانند «که به بازار و مشتری متصل شود» (ابداعِ تجاری‌سازی‌شده). بر اساس این ...  بیشتر

ابر واژگان