رئالیسم از مفاهیم مناقشهبرانگیزی است که همواره از دغدغههای صاحبنظران حوزة فلسفة علم و همینطور جامعهشناسان معرفت علمی است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی مفهوم رئالیسم انتقادی باسکار و واقعگرایی لاتور از دو رویکرد متفاوت است. باسکار معتقد است که بیشتر «آنچه که هست» وجود دارد تا «آنچه که شناخته میشود»، بیشتر ...
بیشتر
رئالیسم از مفاهیم مناقشهبرانگیزی است که همواره از دغدغههای صاحبنظران حوزة فلسفة علم و همینطور جامعهشناسان معرفت علمی است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی مفهوم رئالیسم انتقادی باسکار و واقعگرایی لاتور از دو رویکرد متفاوت است. باسکار معتقد است که بیشتر «آنچه که هست» وجود دارد تا «آنچه که شناخته میشود»، بیشتر نیرو وجود دارد تا کاربرد و استعمال نیرو. در مقابل، لاتور با روی آوردن به برساختگرایی، به ساخت واقعیت در فرایند فعالیت علمی تأکید میورزد. در این مقاله، ادعای اصلی لاتور و باسکار بهتفصیل بیان خواهد شد و ضمن بررسی تطبیقی افکار آن دو، وجوه اتفاق نظر و اختلاف آنها تشریح خواهد شد.
مقالة حاضر به بررسی مفاهیم کلیدی جامعهشناسی علم پیر بوردیو و رویکرد کنشگر - شبکه اختصاص دارد. بوردیو با رویآوردن به مفاهیم میدان، سرمایه، و سرمایة نمادین به اوضاع و احوال تولید علم توجه دارد که از استدلال اولیة وی دربارة حامیان و مدعیان علم در رقابت بر سر سرمایه به وجود آمده است. وی در فعالیتهای علمی خود، با نقد رویکرد شبکه- کنشگر ...
بیشتر
مقالة حاضر به بررسی مفاهیم کلیدی جامعهشناسی علم پیر بوردیو و رویکرد کنشگر - شبکه اختصاص دارد. بوردیو با رویآوردن به مفاهیم میدان، سرمایه، و سرمایة نمادین به اوضاع و احوال تولید علم توجه دارد که از استدلال اولیة وی دربارة حامیان و مدعیان علم در رقابت بر سر سرمایه به وجود آمده است. وی در فعالیتهای علمی خود، با نقد رویکرد شبکه- کنشگر که بر بطلان تمایز بین کنشگران انسانی و غیر انسانی تأکید دارد، تصویری گسترده از ناهنجاریهای جامعهشناسی جدید علم ارائه میکند، ضمن اینکه، نظریة کنشگر - شبکه نیز بوردیو را به کاستیهای جامعهشناسی کلاسیک علم متهم میکند. در این مقالة بر آنایم تا با بررسی تطبیقی ابعاد نظری هر دو رویکرد از زوایای متعدد، تمایزات مفهومی و مبنایی آن دو را مشخص کنیم.