تبیین رویت‌ناپذیری اعضا در تشریح اخلاطی

رضا غلامی؛ غلامحسین مقدم حیدری؛ علیرضا منجمی

دوره 12، شماره 1 ، شهریور 1401، ، صفحه 129-152

https://doi.org/10.30465/ps.2021.37466.1540

چکیده
  بررسی عناوین اعضای بدن و نیز شمارش آنها در متون تشریحی طب اخلاطی، نشانگر یک مساله‌ی مهم است. اینکه در این متون و در مقایسه با متون آناتومی مدرن، به تعداد درخور توجهی از اعضای بدن اشاره نشده است. این، در حالی است که این دو نتیجه‌ی متفاوت، حاصل مشاهدات یک عمل یکسان هستند: تشریح جسد. جز این، برخی از این اعضا، با چشم غیر مسلح نیز قابل رویت ...  بیشتر

همه گیری، قرنطینه و قدرت سیاسی پزشکی

غلامحسین مقدم حیدری

دوره 11، شماره 21 ، خرداد 1400، ، صفحه 193-209

https://doi.org/10.30465/ps.2021.35469.1506

چکیده
  شیوع بیماری کووید 19 در اوایل سال 2020 که بسرعت به همه گیری جهانی تبدیل شد مناسبات گوناگون بشری را بشدت تغییر داد. بکارگیری تکنیک قرنطینه برای جلوگیری از شیوع این بیماری، مناقشات فراوانی را در حوزه های بهداشت عمومی و کنترل اجتماعی مطرح کرد. لازمه وقوف بر این تغییرات گسترده و مناقشات حاصل از آن، شناخت تاریخ همه گیری و تاثیرات آن در حوزه ...  بیشتر

بررسی مفهوم «صورت» نزد ابن‌باجه و تاثیر آن بر حرکت طبیعی اجسام

غلامحسین مقدم حیدری؛ فائزه اسکندری

دوره 9، شماره 17 ، شهریور 1398، ، صفحه 83-111

https://doi.org/10.30465/ps.2019.4160

چکیده
  چکیده:حرکت، مبدا اساسیِ طبیعیات ابن­باجه(1098-1138) است که بر تمامی دیدگاه­های طبیعی وی خصوصا ترکیب موجودات از ماده و صورت و علل چهارگانه تاثیر گذاشته است. این امر سبب شده تا شناسایی عوامل موثر در حرکت اجسام طبیعی در مکانیک ابن­باجه­ای نقش برجسته­ای ایفا کند. مهم­ترین عامل حرکت از نظر او متمرکز بر «صورت» و تغییر آن در هنگام ...  بیشتر

« مشاهده » کلینیکی به مثابه عملی سیاسی

غلامحسین مقدم حیدری

دوره 7، شماره 13 ، مرداد 1396، ، صفحه 87-104

چکیده
  یکی از مباحث مهم و مناقشه برانگیز در فلسفه علم عمل «مشاهده» است. فیلسوفان تحلیلی علم از منظرهای گوناگون این موضوع را مورد بررسی قرار داده اند. آنان نشان داده اند آنچه که در امور طبیعی مشاهده می شود متاثر از اهداف و تجربه های پیشین مشاهده گر می باشد از این رو مشاهده متاثر از عوامل معرفت شناختی، معناشناختی، روانشناختی یا جامعه شناختی ...  بیشتر

تاثیر مردم‌شناسی بر هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و روش‌شناسی فایرابند

محسن دنیوی؛ غلامحسین مقدم حیدری

دوره 6، شماره 11 ، فروردین 1395، ، صفحه 37-52

چکیده
  فایرابند در آثار خود، ارجاعاتی به آثار مردم­شناسان شهیر داشته است. بررسی این ارجاعات نشان از تاثیر تعیین­کننده یافته­های مردم­شناختی بر فلسفه فایرابند دارد. این تاثیر به حدی است که فایرابند، روش مردم­شناسی را به عنوان روش ایجابی مناسب برای مطالعه علم پیشنهاد می­کند. توصیه این روش به معنای پذیرش ضمنی مقومات آن مانند تکثر، ...  بیشتر

خروج از دوگانگی تکنولوژی خودمختار و تکنولوژی به مثابة وسیلة صرف؛ بر اساس دیدگاه برونو لاتور

رحمان شریف زاده؛ غلامحسین مقدم حیدری

دوره 5، شماره 9 ، فروردین 1394، ، صفحه 29-51

چکیده
  برونو لاتور با بازتعریف انسان و مصنوعات و دفاع از ناهم‌جنس ‌بودن و چندرگه ‌بودن‌ آن‌ها، و لحاظ‌ کردن مصنوعات به عنوان واسطه‌های واقعی‌ و نه وسیلة صرف‌های صرف، از جایگاه آن‌ها به عنوان شهروندان جامعه در کنار انسان‌ها و اشیا دفاع می‌کند. وی با این کار ما را از دوگانگی تکنولوژی خودمختار یا تکنولوژی به مثابة وسیلة صرف خارج می‌کند ...  بیشتر

اعتبار عقلانیت آلن فرانکلین در برساخت‌گرایی معاصر

محمد مهدی صدر فراتی؛ غلامحسین مقدم حیدری

دوره 4، شماره 7 ، فروردین 1393، ، صفحه 157-165

چکیده
  آلن فرانکلین[i] فیزیک‌دان و فیلسوف معاصری است که دربارة آزمایش‌های فیزیکی و برساخت‌گرایی اجتماعی موضع‌هایی نسبتاً افراطی در پیش گرفته است. او با ارائة مدلی که ما آن را عقلانیت عمل‌گرایانه می‌خوانیم قصد توجیه منطق علمی و امکان وقوع آزمایش‌های فیصله‌بخش را دارد. او می‌خواهد تز «احتمال وقوع» که یکی از اصول اساسی و مهم برساخت‌گرایی ...  بیشتر

پروژة منطق‌گرایی در ریاضیات: از بولتزانو تا راسل

غلامحسین مقدم حیدری

دوره 3، شماره 5 ، فروردین 1392، ، صفحه 73-97

چکیده
  آموزة منطق‌گرایی عبارت است از فروکاستن مفاهیم و قضایای ریاضی به مفاهیم و قضایای منطقی. این آموزه که یکی از مکاتب مهم فلسفة ریاضی است، را نخستین بار برنارد بولتزانو صورت‌بندی کرد و سپس گوتلپ فرگه سعی کرد با ارائة نسخة جدیدی از منطق آن را ادامه دهد. درنهایت این آموزه را به صورت پروژه‌ای، برتراند راسل و آلفرد نورث وایتهد عملی کردند. ...  بیشتر

نگرش ریاضیاتی در اندیشة هایدگر

خشایار برومند؛ غلامحسین مقدم حیدری

دوره 2، شماره 4 ، مهر 1391، ، صفحه 25-36

چکیده
  ارتباط میان نگرش ریاضیاتی و علم مدرن موضوعی تأمل‌برانگیز است که پرداختن به آن، نه‌تنها در فهم ما از معرفت ریاضی تأثیر می‌گذارد، که در دست‌یافتن به درکی مناسب از جهان مدرن نیز نقشی کلیدی ایفا می‌کند. مارتین هایدگر، این مسئله را از نظرگاهی منحصر‌به‌فرد تحلیل می‌کند. در این مقاله ابتدا خلاصه‌ای از تأملات هایدگر در ...  بیشتر

عقلانیت به‌مثابة حفظ «گزاره‌های ثابت» و جایگزینی «گزاره‌های سیال»

غلامحسین مقدم حیدری؛ حمیدرضا آیت اللهی

دوره 1، شماره 2 ، مهر 1390، ، صفحه 143-161

چکیده
  یکی از نظریه‌های متداول دربارة عقلانیت علم، عقلانیت به‌مثابة مبناگرایی است که بنابر آن، عقلانیت یک نظریة علمی و مبتنی‌بر داده‌های حسی است که آن نظریه بر آن اساس بنا شده است. اما داده‌های حسی قطعی و یقینی موضوعی است که مناقشات فراوانی را درپی داشته است. در این مقاله، با تمسک به آرای ویتگنشتاین درباب «یقین»، تلقی نوینی ...  بیشتر

بررسی مفاهیم، اصول و روش دکارت در بنیان‌گذاری علم جدید

غلامحسین مقدم حیدری

دوره 1، شماره 1 ، فروردین 1390، ، صفحه 105-122

چکیده
  معمولاً دکارت را یکی از بنیان‌گذاران علم جدید می‌دانند. او با ابداع هندسة تحلیلی ماده را ممتد گرفت و با طرد تبیین غایت‌گرایانة ارسطویی تبیین مکانیکی را جایگزین آن کرد. دکارت با الهام از ریاضیات روشی را بنا کرد که بر طبق آن هر مسئلة علمی بر‌حسب اعداد و اشکال هندسی صورت‌بندی گردد. او معتقد بود که کلیة واقعیات جهان مادی در چهارچوبی ...  بیشتر