فلسفه تکنولوژی بورگمان: مروری انتقادی

سعیده بابایی

دوره 9، شماره 18 ، بهمن 1398، صفحه 1-30

https://doi.org/10.30465/ps.2020.4549

چکیده
  بشر برای گره گشایی از بسیاری از مشکلات خود به ساختن تکنولوژی روی آورده است. تکنولوژی اگرچه در حل بسیاری از این مشکلات مؤثر بوده، اما خود باعث به وجود آمدن بحران‌هایی نیز شده است. از این رو، برخی از فلاسفه به تأمل درباره تکنولوژی پرداخته‌اند و علت بحران‌آفرینی تکنولوژی و راه‌های برون‌رفت از این بحران‌ها را مورد مداقه قرار داده‌اند. ...  بیشتر

گالیله، ابن‌سینا و ادعای بی‌نیازی از تجربه: پژوهشی بر پیش‌فرض‌های روش‌شناختی مشترک

سید علی حسینی

دوره 9، شماره 18 ، بهمن 1398، صفحه 31-47

https://doi.org/10.30465/ps.2020.4545

چکیده
  گالیله دست‌کم در بخشی از آثارش، صراحتاً ندای بی‌نیازی از تجربه سر می‌دهد. ابن‌سینا نیز در بحث از علم خدا به جزئیات، علم پیش از تجربه‌ی منجم را نمونه‌ای از علمی می‌داند که درست مانند علم الهی، از انفعال تجربی متأثر نیست. در این نوشتار تلاش کرده‌ایم میان چنین اظهارنظرهایی که نتیجه‌ی نظرورزی این دو فیلسوف تلقی می‌شود و مقدمات آن، ...  بیشتر

تبیین نقش معناشناختی دو بعدی در استدلال تصورپذیری زامبی

یاسر دلفانی؛ احمدرضا همتی مقدم

دوره 9، شماره 18 ، بهمن 1398، صفحه 49-68

https://doi.org/10.30465/ps.2020.4626

چکیده
  فیزیکالیزم دیدگاهی است که معتقد است هر چیزی فیزیکی است لذا آگاهی پدیداری را یک پدیده فیزیکی می داند. استدلال تصورپذیری زامبی که توسط دیوید چالمرز مطرح شده است نشان می دهد که آگاهی پدیداری نمی تواند فیزیکی باشد لذا مدعای فیزیکالیزم کاذب است. یکی از مؤلفه های سازنده این استدلالْ معناشناختی دو بعدی است. این مؤلفه در ساخت مقدمه اول و دوم ...  بیشتر

آیا مصنوعات اخلاق دارند؟ برونو لاتور و اخلاق تکنولوژی

رحمان شریف زاده

دوره 9، شماره 18 ، بهمن 1398، صفحه 69-86

https://doi.org/10.30465/ps.2020.4546

چکیده
    چکیدهدر این مقاله بر اساس سه معنای وساطت تکنولوژی نزد برونو لاتور، یعنی وساطت ترکیب، ترجمه و واگذاری، از سه معنای اخلاقی بودن تکنولوژی سخن خواهیم گفت. تکنولوژی بخشی از کنش‌های اخلاقی ماست، ما برخی از کنش‌های اخلاقی را به تکنولوژی واگذار می‌کنیم، و نیز تکنولوژی می‌تواند قصدها و انگیزهای اخلاقاً مهمی را در کاربر ایجاد کند. ...  بیشتر

نگاهی به دو مقوله‌ی تقلیل و برآیش در شیمی: بررسی و نقدِ آرای آلکس مانافو

مرتضی شریفی

دوره 9، شماره 18 ، بهمن 1398، صفحه 87-113

https://doi.org/10.30465/ps.2020.4548

چکیده
  اخیراً در مطبوعاتِ فلسفه‌ی علم موضوعی تحت عنوان «فلسفه‌ی شیمی» به چشم می‌خورد. یکی از مسائلی که تحت این مقوله درباره‌ی آن صحبت می‌شود موضوع برآیش و اهمیت علم شیمی و جایگاه آن در روشن‌سازی این موضوع است. علاوه بر موضوع برآیش ، مسئله‌ی تقلیل هم در شیمی محل بحث است. اهمیت این دو مسئله در شاخه‌های مختلف علوم ، ازجمله شیمی، ازآنجاست ...  بیشتر

فمینیسم و جایگاه ارزش‌ها در علم: بررسی دیدگاه هِلِن لانجینو

حسین شیخ رضایی؛ حامد بیکران بهشت

دوره 9، شماره 18 ، بهمن 1398، صفحه 115-138

https://doi.org/10.30465/ps.2020.4551

چکیده
  بررسی جایگاه و نقش ارزش‌ها در علم و فعالیت علمی موضوعی است که در چند سال اخیر بحث‌های زیادی را برانگیخته است و پژوهشگران مطالعات علم از زوایای مختلفی به آن نگریسته‌اند. طرفداران فمینیسم در علم و معرفت‌شناسی نیز از کسانی بوده‌اند که در این موضوع بسیار بحث کرده‌اند. برخی از آن‌ها بر این باورند که ارزش‌ها در محصول کار علمی مدخلیت ...  بیشتر

نسبت علم و تکنولوژی در پساپدیدارشناسی

وحید طائب نیا

دوره 9، شماره 18 ، بهمن 1398، صفحه 139-162

https://doi.org/10.30465/ps.2020.4547

چکیده
  پسا-پدیدارشناسی را می‌توان نسخۀ پراگماتیستی سنت پدیدارشناسی هوسرل و هایدگر دانست. اندیشمندان این جریان سعی خود را در جهت تطبیق روش پدیدارشناسی در قلمرو مطالعات انضمامی علم و تکنولوژی متمرکز ساخته‌اند تا تصویری از نحوۀ درآمیختگی انسان و جهان‌ با علم و تکنولوژی را به نمایش گذارند. درین مسیر، نقش تکنولوژی به مثابه مصنوعات و ابزارها ...  بیشتر

پزشکی جالینوس و مکاتب پزشکی یونان

فرزانه عامری

دوره 9، شماره 18 ، بهمن 1398، صفحه 163-179

https://doi.org/10.30465/ps.2020.4550

چکیده
  جالینوس پزشک، فیلسوف و منطق‌دان یونانی از اثرگذارترین افراد در پزشکی یونان باستان بود و آثار او همچنین در جهان اسلام و اروپا، اساس آموزش و عمل پزشکی بود. جالینوس از آن‌جا که به پزشکی بقراط تسلط داشت و دارای روش در پزشکی بود، موردتوجه بود. آن‌چه جالینوس را از دیگر پزشکان متمایز می‌نمود تاکید بر روش‌مند بودن او است. در زمان او سه مکتب ...  بیشتر

پارادوکس مور و آگاهی

سید علی کلانتری؛ روح الله ابراهیم پور اصفهانی

دوره 9، شماره 18 ، بهمن 1398، صفحه 181-200

https://doi.org/10.30465/ps.2020.4543

چکیده
  جملات موری جملاتی مانند "P اما من باور ندارم که P" و "P اما من باور دارم که ~P" هستند که علی‌رغم ممکن الصدق بودن محتوای آنها اظهار یا باور به آنها با نوعی پوچی (absurdity) همراه است. بر اساس برخی از خوانش‌های نظریه‌های مرتبه بالاتر آگاهی مانند نظریه‌های فکر مرتبه بالاتر (HOT)، ادعا می‌شود باورآگاهانه نسبت به جملات موری ممکن نیست به این معنا که ...  بیشتر

نقش قول به تاریخیت و مساله فرهنگ ( بیلدونگ) در تکوین تلقی آلمانی از علم

مهدی معین زاده

دوره 9، شماره 18 ، بهمن 1398، صفحه 201-222

https://doi.org/10.30465/ps.2020.4541

چکیده
  نیمه دوم قرن نوزدهم و دهه‌های آغازین قرن بیستم دوران شکوفائی علوم ریاضی- طبیعی در آلمان است. کیرشهف ، هلمهولتز ، ککوله ، فیشر ،هابر ، ریمان پلانک ، اینشتین ، شرودینگر و ... صرفا تعدادی از شهیر‌ترین دانشمندان این دوره در آلمان هستند. با وجود پیشتازی آلمان در این دوره از سایر کشورهای اروپائی ( خاصه انگلستان و فرانسه) در عرصه علوم ریاضی- ...  بیشتر

بررسی انتقادات به «روش انتقالی» بلور در مورد نظریۀ «معرفت عینی» پوپر

هادی منتظری مقدم

دوره 9، شماره 18 ، بهمن 1398، صفحه 223-243

https://doi.org/10.30465/ps.2020.4544

چکیده
  جامعه علمی، مانند هر اجتماع دیگری، متشکل از ساختار های اجتماعی مربوط به خود است که برای شناختن آن می بایست، به شناختن موضوعاتی مثل سیر تکامل تاریخی آن، ساختار علم و... همت گماشت. در همین رابطه، مطلبی که از اهمیت ویژه ای برخوردار است مساله هنجار ها در علم –مجموعه ای از ارزش های بنیادین حاکم بر جامعه های علمی_ است. هنجار ها در علم از آن ...  بیشتر

نقش خوانش بدنمند از استعاره در دفاع از تلفیق تکاملی گسترش‌یافته

محمود مژده خشکنودهانی؛ رضا ندرلو؛ رضا عزیزی نژاد

دوره 9، شماره 18 ، بهمن 1398، صفحه 245-269

https://doi.org/10.30465/ps.2020.4542

چکیده
  تلفیق تکاملی گسترش‌یافته نظریه‌ای است که پیشنهاد میدهد برای ارائه‌ی تبیین در مورد یافته‌های جدید در زیست‌شناسی تکاملی و نیز افزایش قدرت تبیینی برای یافته‌های موجود، چارچوب‌های مفهومی تلفیق تکاملی نیاز به بازنگری دارند. این بازنگری، گسترش در چارچوب‌های مفهومی تلفیق تکاملی را به دنبال داشته و چارچوب مفهومی مبتنی بر تکامل ژن‌محوری ...  بیشتر