نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

گروه هنر، دانشکده هنر و معماری ، دانشگاه شیراز، شیراز ، ایران

چکیده

«علیّت» از جمله مفاهیمی است که پیشینه‌ای طولانی در فلسفه و شناخت انسانی دارد. انسان از همان آغاز حیات، خواهان کشفِ چرایی و علت پدیده‌ها بود؛ این مفهوم در تاریخ اندیشه‌های فلسفی، فراز و نشیب‌های زیادی را پیموده است، زیرا پاسخ‌های ارائه شده برای علتِ پدیده‌ها، به طور کامل متاثر از نوع آگاهی و شناخت انسان در گستره‌های تاریخی و جغرافیایی مختلف بوده است؛ آگاهی‌ها و شناخت‌هایی که اندیشمندانی مانند ارنست کاسیرر معتقد بودند که پیوسته الگویی عقلانی نداشته است. به زعم کاسیرر الگوهای غیرعقلانی نیز در شکل‌بخشی صورت‌های شناختی انسان دخیل بوده‌اند؛ شناختی که وی از آن با عنوان «آگاهی اسطوره‌ای» یاد می‌کند. هدف از نگارش این مقاله، معرفی انواع روابط علیّتی در این غیر‌تعقلی‌ترین فرمِ شناختی انسان است که بر‌این‌اساس با استناد به مبانی، قوانین بنیادین و دیگر آبشخورهای آگاهی‌دهنده در این آگاهی، به بازکاوی، توصیف و تحلیل انواع روابط عِلّی در این فرم شناختی پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The nature of "causality" in the non-rational form of cognition based on the approach of Ernst Cassirer

نویسنده [English]

  • majid reza moghanipour

Department of Art , Faculty of Art & Architecture, Shiraz University, Shiraz,Iran

چکیده [English]

"Causality" is one of the concepts that has a long history in philosophy and human cognition. from the very beginning of human life, man wanted to discover the reason and cause of phenomena; this concept has gone through many ups and downs in the history of philosophical thought. The answers given to the cause of phenomena have been entirely influenced by the type of human consciousness and cognition in different historical and geographical areas; the knowledge and cognitions that thinkers such as Ernest Cassirer believed were not consistently logical. They were not always had a rational patterns, and irrational patterns were involved in shaping human cognitive forms; It is referred to as the "mythical knowledge."The purpose of writing this article is to introduce the types of causal relationships in this most irrational form of human cognition, based on which, based on the basics, rules and other sources of information in this awareness, to review, describe and analyze The types of causal relationships are discussed in this cognitive form.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Causality
  • Ernest Casier
  • Mythical knowledge
  • Cognition
  • Myth
ارسطو (1363)، طبیعیات، ترجمۀ مهدی فرشاد، تهران: امیرکبیر.
پارکینسون، جی. اچ. آر. (1384)، «انواع مختلف علیت»، ترجمۀ مسعود صادقی، نامۀ حکمت، ش 5. جعفری، حسن (1388)، «دین و اسطوره: بررسی نظریۀ ارنست کاسیرر دربارۀ اسطوره»، پژوهش‌نامۀ ادیان، س 3، ش 6.
راس، ویلیام دیوید (1377)، ارسطو، ترجمۀ مهدی قوام‌صفری، تهران: فکر روز.
ساداتی، ناصر و مرضیه پیراوی ونک (1394)، «ویژگی‌های معرفت‌شناختی هنر به‌عنوان فرم سمبولیک در اندیشۀ کاسیرر»، شناخت (پژوهش‌نامۀ علوم انسانی)، س ۷۳، ش 1.
سارتن، جورج (1376)، درآمدی بر تاریخ علم، ترجمۀ غلامحسین صدری‌افشار، تهران: کتاب‌گستر.
سالم، مریم (1393)، «علیت ارسطویی از منظر توماس آکوئینی»، آینۀ معرفت، س 14، ش 38.
سلوکوور، هاری (1374)، «هنر و ادبیات در اندیشۀ ارنست کاسیرر»،  فصل‌نامۀ هنر، ش 28.
ضیمران، محمد (1379)، گذر از جهان اسطوره به فلسفه، تهران: هرمس.
عسکری ‌الموتی، حجت‌الله (1392)، «مناسبات اسطوره و هنر در تفکر ارنست کاسیرر، والتر بنیامین، و تئودورآدرونو»، هنرهای زیبا ، س 18، ش 1.
فهیمی‌فر، اصغر، علی شیخ‌مهدی، و اسدالله غلامعلی (1397)، «رویکردی فلسفی به اصل علیت در روایت سینمایی پست‌مدرن»، رسانه‌های دیداری و شنیداری، س 12، ش 28.
قاسمی، نیما (1387)، «تبیین علمی و تبیین دینی ـ اسطوره‌ای؛ نقد علم‌گرایی، مطابق با فلسفۀ اسطوره‌شناسی ارنست کاسیرر»، ذهن، ش 34 و 35.
کاسیرر، ارنست (1390 الف)، زبان و اسطوره، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: مروارید.
کاسیرر، ارنست (1390 ب)، فلسفۀ صورتهای سمبلیک، آگاهی اسطورهای، ترجمۀ یدالله موقن، ج ۲، تهران: هرمس.
کولب، ویلیام و جولیس گولد (1392)،  فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمۀ باقر پرهام، تهران: مازیار.
گیلیس، دانالد (1381)، فلسفۀ علم در قرن بیستم، ترجمۀ حسن میانداری، تهران: سمت و مؤسسۀ فرهنگی طه.
محسنی، منوچهر (1396)، مبانی جامعه‌شناسی علم، تهران: طهوری.
مقنی‌پور، مجیدرضا و اشکان رحمانی (1398)، «تبیین سطح اندیشۀ انسانی در تمدن‌های موازی برمبنای ساختار فرمی و تخیل تصویری شکل‌یافته در روایات اساطیری»، کیمیای هنر، س 8، ش 31.
موسوی، یعقوب (1384)، مطالعۀ رویکرد معرفت‌شناسی کاسیرر با تکیه بر نمادشناسی، معرفت، و جامعه، تهران: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
موقن، یدالله (1389)، «ارنست کاسیرر؛ فیلسوف فرهنگ»، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
 
Cassirer, Ernst (1994), An Essay on Man: An Introduction to a Philosophy of Human Culture, New Haven and London: Yale University Press.
Cassirer, Ernst (1995), The Philosophy of Symbolic Form: vol. 2, Mythical Thought, trans. Ralph Manheim, New Haven and London: Yale University Press.
Cassirer, Ernst (1957), The Philosophy of Symbolic Form: vol. 3, The Phenomenology of Knowledge, trans. Ralph Manheim, New Haven and London: Yale University Press.