نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استاد فلسفه کالج اسلامی لندن، استاد وابسته مرکز تحقیقات و سیاست‌ علمی کشور

2 دانشیار فلسفه علم پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی

چکیده

بین علم و تکنولوژی تمایز مفهومی مهمی وجود دارد، همچنین آنچهاز آن با عنوان ’علم کاربردی‘یاد می‌شود، از نظر معرفت‌شناختی مفهومی زائد است؛ این مقوله در ذیل مقوله تکنولوژی می‌گنجد. در مقالۀ حاضر دربارۀ زمینه‌های فلسفی خلط علم و تکنولوژی بحث می‌کنیم و توضیح می‌دهیم که یکی دانستن آن دو، نه تنها یک خطای معرفت‌شناسانه محسوب می‌شود، بلکه نتایج و تبعات نامطلوب نظری و عملیعدیده‌ای نیز به بار می‌آورد که تأثیر خود را در کاوش‌های معرفتی و نیز سیاست‌گذاری‌ها در حوزه علم و تکنولوژی آشکار می‌سازد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Science and Technology: Differences, Interactions, and Implications

نویسندگان [English]

  • Ali Paya 1
  • alireza mansouri 2

1 Professor of the Center for Scientific Research and Policy of the country Professor of Philosophy, Islamic College of London

2 Associate Professor of Philosophy of Science, Institute of Humanities and Cultural Studies

چکیده [English]

There is a significant conceptual difference between science and technology. Epistemologically, the so-called 'applied science' is a redundant concept; it can be included under the category of technology. In this paper we discuss, from a philosophical point of view, some of the reasons for the conflation of science and technology. We shall further argue that such a conflation is not only an epistemological mistake, it also has many undesirable conceptual and practical consequences which impact on epistemological investigations as well as policy making in the fields of science and technology.

There is a significant conceptual difference between science and technology. Epistemologically, the so-called 'applied science' is a redundant concept; it can be included under the category of technology. In this paper we discuss, from a philosophical point of view, some of the reasons for the conflation of science and technology. We shall further argue that such a conflation is not only an epistemological mistake, it also has many undesirable conceptual and practical consequences which impact on epistemological investigations as well as policy making in the fields of science and technology

کلیدواژه‌ها [English]

  • science
  • Technology
  • philosophy of technology
  • applied science
  • science policy
  • critical rationalism
 
Agassi, J. (1966), “The Confusion between Science and Technology in the Standard Philosophies of Science”, Technology and Culture, Vol. 7, No. 3, pp. 348-366.
Agassi, J., Jarvie I, (2009), Towards a General Sociology of Science, in http://www.yorku.ca/jarvie/online_publications.htm, last seen: April 20th 2018.
Bloor, D. (1991 [1976]), Knowledge and Social Imagery, 2nd ed. Chicago: University of Chicago Press.
Bunge, M. (1966), "Technology as Applied Science", in Technology and Culture, 7, 329-347.
Forman, P. (2007), "The Primacy of Science in Modernity, of Technology in Postmodernity, and of Ideology in the History of Technology", History and Technology, 23, 1-152, 2007.
Habermas J. (1978), Knowledge and Human Interests, 2nd edition. Heinemann,
Habermas, J. (1971), Toward a Rational Society, Heinemann.
Kuhn. T. (1971) The Structure of Scientific Revolutions, 2nd ed., University of Chicago Press
Lelas, S. (2000), Science and Modernity: Towards an Integral Theory of Science. Kluwer.
Lelas. S. (1993),  "Science as Technology",  British Journal for the Philosophy of Science, 44,  423-442, 1993.
Miller, D. (2006/2017),  Out of Error, London: Routledge.
Mitcham, C. & Schatzberg, E. (2009), "Defining Technology and the Engineering Sciences", in  Philosophy of Technology and Engineering Sciences, Volume 9, Elsevier.
Niiniluoto, I. (2016) "Science vs. Technology: Difference or Identity?", in Philosophy of Technology after the Empirical Turn, Maarten Franssen • Pieter E. Vermaas  Peter Kroes  Anthonie W.M. Meijers, (Eds),  Spronger,  93-106.
Petrosky, H. (1992),To Engineer is Human: The Role of Failure in Successful Design, Vintage Books.
Petrosky, H. (1994), Design Paradigms: Case Histories of Error and Judgment in Engineering, Cambridge University Press.
Petrosky, H. (1998), Invention by Design: How Engineers Get from Thought to Thing, Harvad University Press.
Petrosky, H. (2010), The Essential Engineer: Why Science Alone Will Not Solve Our Global Problems, Random House.
Popper Karl (1972), Objective Knowledge, London: Oxford University Press.
Popper, K. (1958/2005), The Logic of Scientific Discovery, Routledge.
Popper, K. (1971), Open Society and Its Enemies, Princeton University Press, Vol 2.
Popper, K. (1983) A Popper Selection, edited by David Miller, Princeton University Press.
Popper, K. R. (1963), “On the Sources of Knowledge and of Ignorance” in Conjectures and refutations: the growth of scientific knowledge, New York, Harper & Row.
Popper, K.R. (1944). ‘The Poverty of Historicism II’. Economica ns XI, 43, pp.119– 137. Reprinted as Part III of K.R. Popper (1957). The Poverty of Historicism. London: Routledge & Kegan Paul.
Radder, H. (2009), "Science, Technology and the Science–Technology Relationship", in Philosophy of Technology and Engineering Sciences, Volume 9.
Suppes, P. (1967), “What is a Scientific Theory?”, in Sidney Morgenbesser (Ed), Philosophy of  Science Today, New York: Basic Book, Pp. 55 – 67.
Vincenti, W. (1993). What Engineer Know and How They Know It, The John Hopkins University Press.
Vision, G. (1988), Modern Anti-realism and ManufacturedTruth, Routledge

Vision, G. (2004) Veritas: The Correspondence Theory and Its Critics, MIT Press.

 
پایا، علی، (1384) فلسفه تحلیلی: مسائل و چشم انداز ها، تهران: طرح نقد.
پایا ، علی، 1395 الف، "فقه و مهندسی: پاسخ به برخی از انتقادات"، فصلنامه علوم انسانی اسلامی صدرا، شماره 20، صص 224-244.همچنین مندرج در 1396ب.
پایا،علی  (1395 ب)،فلسفه تحلیلی از منظر عقلانیت نقاد، تهران:،طرح نقد
پایا، علی (1395ج)، «فقیه به منزلۀیک مهندس: یک ارزیابی نقّادانه از جایگاه معرفت‌شناسانه فقه»، [v1] مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی 63 / سال نوزدهم، شمارة دوم، صص 173-198، همچنین مندرج در 1396ب.
پایا، علی (1395د)، "از قران چه و چگونه می توان آموخت: یک بررسی از منظر عقلانیت نقاد" قابل دسترس در سایت نیلوفر به آدرس:
http://www.neeloofar.org/alipaya/1272-what-and-how-can-we-learn-from-the-quran-2.html
پایا،علی (1396 الف)،به شیوه فیلسوفان و مهندسان، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
پایا،علی (1396 ب)، راه و رسم منزل ها(1396ب)،تهران: انتشاراتپژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
پایا، علی (1391)، “تکنولوژی دینی: چیستی و امکان تحقق”، [v2] روش‌شناسی علوم انسانی، س 18، ش 73، صص. 52-7. همچنین مندرج در 1395ب.
پوپر، کارل (1384)، اسطوره چارچوب: در دفاع از علم و عقلانیت، تهران: طرح نو.
هایدگر، مارتین (1377)، «پرسش از تکنولوژی»، ترجمۀ شاپور اعتماد، ارغنون، سال اول، شماره 1: 1-30. همچنین در کتاب فلسفۀ تکنولوژی، نشر مرکز. سال 1377، صص. 4-43.
میرباقری، سید محمد مهدی (1390)، علم دینی، ابزار تحقق اسلام در عمل اجتماعی، در علم دینی دیدگاه ها و ملاحظات، قم: پژوهشگاه علوم انسانی
 
پیش‌نویس‌های پیشنهادی مبانی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، در سایت الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت : http://conference.olgou.ir/page_322.html