TY - JOUR ID - 1040 TI - چند‌جهانی و آزمون‌پذیری JO - فلسفه علم JA - PS LA - fa SN - 2383-0722 AU - معصومی, سعید AU - گلشنی, مهدی AU - شیخ جباری, محمدمهدی AD - دانشجوی دکتری فلسفة علم دانشگاه شریف AD - استادفیزیک شریف و پژوهشگاه دانش‌های بنیادی AD - استاد فیزیک پژوهشگاه دانش‌های بنیادی Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 3 IS - 6 SP - 73 EP - 98 KW - چند‌جهانی KW - نظریه‌های ریسمان و تورم کیهانی KW - آزمون‌پذیری KW - اصل آنتروپیک DO - N2 - چندجهانی و استناد به اصل یا استدلال آنتروپیک اخیراً در برخی زمینه‌های فیزیک مطرح شده است. در این مقاله بحث می‌کنیم که سه نوع چندجهانی در صورت‌بندی لاگرانژی سیستم‌های فیزیکی قابل تمیز است و استدلال می‌کنیم که چندجهانی می‌تواند ناشی از اثری کلاسیک باشد؛ چنان‌که در مناظر نظریة ریسمان بروز می‌یابد یا اثری کوانتومی مانند آن‌چه در مدل تورم آشوبناک دیده می‌شود. سپس با ارائة دو استدلال له چند‌جهانی، مروری انتقادی بر نظراتی خواهیم داشت که در آن‌ها حکم به ترک معیار آزمون‌پذیری تجربی شده است. نظر ما این است که چنین کاری نوعی نقض غرض است، زیرا فرق فارق علوم تجربی و دیگر معارف بشری، تجربی‌بودن آن است. بنابراین نظریة چند‌جهانی باید مکانیزمی آزمون‌پذیر ارائه دهد تا جزو قلمرو علم تجربی تلقی گردد. در این مقاله ما معیاری نیز برای آزمون‌پذیری ارائه می‌دهیم. UR - https://philosophy.ihcs.ac.ir/article_1040.html L1 - https://philosophy.ihcs.ac.ir/article_1040_67313ca7364f2b646141b890d83f3e9c.pdf ER -