روش علمی نیوتن در قول و فعل

سعید زیباکلام

دوره 10، شماره 20 ، مهر 1399، ، صفحه 79-98

https://doi.org/10.30465/ps.2020.5668

چکیده
  در این مقاله میخواهم سازگاری میان اقوال و اعمال روش‌شناختی نیوتن را مورد کاوش قرار دهم. اهمیت موضوع بدین علت است که ما علم‌شناسان هنوز نمی‌توانیم حدودا هم ادعا کنیم که روش علمی بزرگترین دانشمند همة اعصار را می‌شناسیم. این وضعیت ناگوار، برغم اینست که توجه به روش علمی هیچ دانشمندی باندازة عُشر توجهی که روش‌شناسان علم به روش علمی ...  بیشتر

گالیله، ابن‌سینا و ادعای بی‌نیازی از تجربه: پژوهشی بر پیش‌فرض‌های روش‌شناختی مشترک

سید علی حسینی

دوره 9، شماره 18 ، بهمن 1398، ، صفحه 31-47

https://doi.org/10.30465/ps.2020.4545

چکیده
  گالیله دست‌کم در بخشی از آثارش، صراحتاً ندای بی‌نیازی از تجربه سر می‌دهد. ابن‌سینا نیز در بحث از علم خدا به جزئیات، علم پیش از تجربه‌ی منجم را نمونه‌ای از علمی می‌داند که درست مانند علم الهی، از انفعال تجربی متأثر نیست. در این نوشتار تلاش کرده‌ایم میان چنین اظهارنظرهایی که نتیجه‌ی نظرورزی این دو فیلسوف تلقی می‌شود و مقدمات آن، ...  بیشتر

امکان طبیعت‌گرایی در علم

سید مهدی بیابانکی

دوره 8، شماره 16 ، اسفند 1397، ، صفحه 1-17

چکیده
  طبیعت‌گرایی علمی آموزه‌ای مشتمل بر دو جزء هستی‌شناختی و روش‌شناختی است. بر اساس جزء روش‌شناختی، روش علمی تنها منبع برای کسب شناخت معتبر (راجع به طبیعت) است و بر اساس جزء هستی‌شناختی، همه آنچه وجود دارد (علی الاصول) می‌تواند بوسیله علم مورد پژوهش قرار گیرد. برخی از فلاسفه طبیعت‌گرا معتقدند که جزء هستی‌شناختی، یعنی طبیعت‌گرایی ...  بیشتر